Tebranibqolaman jon holatimda.
Muhabbat sharobin simirib ichgil,
Baxtlisan hamiysha sevgi taxtinda.96
Bul ájayıp lirikalıq qatarlardıń originalı, yǵnıy qaraqalpaqsha variantındaǵı tolǵanıslar bılayınsha súwretlngen:
Kewil shoqqısına jetpegim múshkil,
Tırbanıpkelemen jan halatımda,
Muhabbat sharabın simirip ishkil,
Baxıtlısań bárhá ıshqı taxtında.
Rustam Musurmn sheber awdarmashı, biraq biz bul qatarlardı úyrenip shıqqan halda geypara kózqarasımız benen ortaqlaspaqshımız. Máselen, lirikalıq qaharmannıń Tırbanıp kelemen jan halatımda, degen ruwhıyhalatınıńsúwretleniwitebranib qolaman jon holatimda, dep awdarma jasaǵan. Bizińshe, bunday awdarmalaw lirikalıq qaharmannıń tolǵanısların táriyplewde onsha sátli shıqpaǵanday seziledi. Sonday-aq, túp nusqada kelemen degen sóz awdarmaada qalaman dep basqasha máni ottenegine iye sóz qollanılǵan. Al, endi awdarılǵan gezektegi shuwmaqlarǵa názer awdarsaq, sapalı awdarmanıń gúwaları bolamız.Mısallar:
Delbelershe súyip, qızǵandım sennen,
Haqım bolmasa da jazmısh isi ǵoy,
Sen de qızǵan onı hámiyshe mennen,
Sewgi—ashıqlardıń shiyrin túsiǵoy.
Telbalarcha sevib qizǵandim sendan,
Haqqim bólmasa ham yozmish ishiku.
Sen ham qizǵan uni hamiysha mendan,
Sevgi—oshiqlarning shirin tushiku.
Kórip turǵanımızday, mısalǵa alınǵan qosıq qtarlarınıń eki variantı da oqıwshını gózzal sezimler qushaǵına bóleydi. Qosıq qatarlarındaǵı sózler sózbe-sóz awdarmalansa da kórkemligin, mazmunın, formasın hám kórkem ideyasın joytpaǵan. Awdarmada forma da saqlanǵan, túp nusqa menen derlik ayırmashılıq joq. Bul awdarmashınıń sheberligi dew qıyın sebebi sózler ózbek tiline hesh qanday qıyınshılıqsız awdarmalanadı. Ol jerde quramalı frazeologizm yáki naqıl-maqallar berilmegen, eger usılar qosıq qatarlarında bar bolǵanda awdarmanı bulay etip ámelge asırıw qıyın bolar edi. Názik sezimlerdi, kewil-keshirmelerin awdarmashı qoldan kelgenshe ózgertpesten beriwge háreket qılǵan hám onı orınlay alǵan. Rustam Musurmon qaraqalpaq ádebiyatı shayırlarınıń ishki sezimlerin durıs túsinip ózine sińdire alǵan hám hesh qanday ózgerislersiz kórkem awdarma islegen. Tap sol qálpinde uyqaslar, buwınlar menen islesiw, dál sol kóriniste túsindire alıw júdá qıyın. Bul awdarma álbette ózbek ádebiyatı oqıwshılarınıń dıqqatın tarta aladı.
Rustam Musurman sıyaqlı Muzaffar Ahmad ta qaraqalpaq poeziyasın ózbek tiline kórkem awdarmalawda dóretiwshilik etip kiytırǵan talantlı shayırlardıń biri eekenligi kópshilikke málim. Qaraqalpaq poeziya oqıwshıları Jumaniyaz Óteniyazovtı, tiykarınan tuwılǵan jer, Watan, tábiyat, balalar temasında qosıq jazatuǵın shayır sıpatında biledi. Ilimiy jumısımızdıń usı bóliminde biz Muzaffar ahmad ózbek tiline awdarǵan Jumaniyaz Óteniyazovtıń «Watan» qosıǵın ilimiy talqı qılamız. Shayırdıń qosıǵı tómendegi shuwmaqlar menen baslanadı.:
Do'stlaringiz bilan baham: |