Учебное пособие по предмету «Каракалпакский язык» написано и утверждено на основе учебного плана и рабочей программы. Учебное пособие предназначено для студентов высших учебных заведений, обучающихся по специальности на узбекском языке

32.6. Internet materiallarınan Qaraqalpaqstandaǵı tariyxıy orınlar haqqında maǵlıwmat jıynań hám prezentaciya jasań.
33. Qaraqalpaq dástanlarınıń tariyxı
Gáp aǵzalarınıń orın tártibi
33.1. Tekstti oqıń. Sózlerge sorawlar qoyıń.
Qaraqalpaq dástanlarınıń tariyxı
Iqsham, keń mazmunda beriletuǵın naqıl – maqallar, xalıqtıń arzıw – ármanları, úmitlerin, úrp – ádetlerin ózinde sáwlelendirgen dástanlar, dúnyanı kórkemlew quralları arqalı jáne de sulıw etip kórsetetuǵın qosıqlar. Eger qızdıń qanshama gózzal, jigittiń batır, erjúrek, wádesine opalı bolıw kerekligin bilgińiz kelse, birinshi náwbette kitaplarǵa múrájat etiń. Kitaplar arqalı insandı, ómirdi úyreniw múmkin.
Bunday eldi dushpanlardan qorǵaytugın, xalqınıń ar – namısı ushın gúresetuǵın erjúrek, batır perzentlerin ulıǵlap, qaraqalpaq xalqında dástanlar dórelgen. Olar oqıwshı qálbinde watan súyiwshilik sezimin oyatadı. Áhmiyetli tárepi sonda, bul dástanlardıń syujetinde eldi qorǵaw motivi menen birge shańaraq, muhabbat máseleleri teńdey súwretlenedi.
«Perzentler dúnyaga kelmesten – aq, anasının qarnındalıǵında – aq bir – birine ayttırılıp qoyılıwı» («Alpamıs» ta), eki tárep quda bolıwı yamasa batırlar súygen yarın túsinde kórip («Qırq qız», «Máspatsha») ashıq bolıp qalıwı, jalǵız ózi hesh qanday qáwip – qáterden qorıqpastan alıstaǵı «altı aylıq kóli, altı aylıq shóli bar», ekinshi bir patshalıqtaǵı súyiklisin izlep ketiwi («Alpamıs», «Qoblan», «Máspatsha», «Qırq qız») haqqında sóz boladı. Basqa jurttan, basqa patshalıqtan qız alıw qaraqalpaq xalqına tán milliy úrp – ádetlerden biri. Qaraqalpaqlar burınnan hár bir urıw bir awılda, bir mákanda jasaǵan hám urıwlas insanlardıń perzentleriniń turmıs qurıwı qadaǵan etilgen, bul dástúr qaraqalpaqlarda elege shekem saqlanǵan. Sebebi, urıwlaslar tuwısqan bolıp esaplanǵan.
Solay etip, bas qaharmanlar kóp qıyınshılıqlar menen súygen yarınıń eline jetip baradı. Qız tárep jigitke óz shártlerin qoyadı. Qıyın shártlerdi orınlaǵan jigit toy – tamasha etip, súygen yarın óz eline alıp qaytadı.
Gózzal, aqıl – parasatlı, aqıllı hayal, endi batırdıń jaqın aqılgóyi, sırlası bolıp kórinedi.
Dástanlardaǵı hár bir detal ózine tán tereń mánige iye. Hátteki, dástanlardı atqarıwdıń da ózine tán ózgesheligi bar. Romantikalıq (ashıqlıq) dástanlar duwtar menen baqsılar tárepinen atqarılsa, qaharmanlıq dástanlar hám terme tolǵawlardı jırawlar qobızda atqarǵan.