Учебное пособие по предмету «Каракалпакский язык» написано и утверждено на основе учебного плана и рабочей программы. Учебное пособие предназначено для студентов высших учебных заведений, обучающихся по специальности на узбекском языке



Download 7,81 Mb.
bet92/113
Sana03.03.2022
Hajmi7,81 Mb.
#480086
TuriУчебное пособие
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   113
Bog'liq
КАРАКАЛПАК ТИЛИ КИТАП латынша

Temuriylar tarixi davlat muzeyi
Temuriylar tarixi davlat muzeyi 1996 yilda Prezidentimiz tashabbusi bilan sohibqiron Amir Temurning 660 yilligiga atab ochilgan. Aylana shaklida qurilgan mazkur muzeyning tepasini ko’k gumbaz bezatib turibdi. Uch qavatdan iborat ushbu muzey fondining asosiy qismi Amir Temur va temuriylar davriga oid qo’lyozma asarlar, turli davlatlar hukmdorlar bilan olib borilgan yozishmalar, tangalar, sopol va mis buyumlar, memoriy bezak qoplamalari, kitoblar, etnografik buyumlar, yurtimiz rassomlari asarlari kabi nodir eksponatlardan iborat. Malumotlarga qaraganda, eksponatlarning soni besh mingdan oshadi. Temuriylar tarixi davlat muzeyiga tashrif buyurgan har bir mehmon o’zini huddi o’rta asrlarga tushib qolgandek his etadi.
31.2. Qaraqalpaqshaǵa awdarǵan tekstińizdegi sózlerge sorawlar qoyıń.
Mısalı: Búgin Tashkent alaqanıńızda turǵanday bolıwdı qáleysiz be?
A nıqlawısh
Zat hám zatlıq mánidegi sózdiń sın – sıpatın, sapasın hám menshikleniwin bildiredi.
Sorawları qanday? qaysı? qansha? neshe? qaydaǵı? kimniń? neniń?
Kúnniń (neniń) sáwlesi altın (qanday) nurın shashtı.
Anıqlawıshtıń tiykarǵı belgileri:

  1. Zat hám zatlıq mánidegi gáp aǵzaların sıpatlaydı.

2) tiykarınan kelbetlikten jasaladı.
3) ózi túsindiretuǵın aǵzası menen jupkerlesiw hám úylesiw usılında (iyelik sepliginde) baylanısadı;
4) ózi anıqlaytuǵın sózdiń aldında turadı.
Anıqlawıshlar jay, qospa hám keńeytilgen bolıp bólinedi.


31.3. Tekstti oqıń. Teksttegi sózlerge sorawlar qoyıp, anıqlawıshlardı anıqlań.
Mámleketimiz júregi Tashkentke xosh kelipsiz!
Mámleketimiz júregi Tashkent ǵárezsizlik dáwirinde úlken jetiskenlikler maydanına aylandı. Kóp ǵana zamanagóy usıldaǵı imaratlar boy tikledi. Bunda shıǵıstıń arxitekturalıq usılların saqlap qalıwǵa háreket etildi.
Mámleketimizde úlken ózgerisler boldı. Qalanıń túrli oblastlarında jollar, kópirler, zamanagóy binalar qurıldı, baǵlar egildi, dem alıw baǵları, bazarlar, aeroport hám vokzal imaratları tolıǵı menen qaytadan islendi. Zamanagóy miymanxanalar, Ózbekstan mámleketlik konservatoriyası, mádeniyat sarayları, muzeyler, bankler, sport kompleksleri salındı. Búgingi kúnde Tashkent pútkilley jańa, zamanagóy túske endi.
Ulıwma alǵanda, paytaxtımızda úlken qurılıs isleri alıp barılıp atır. Kúnnen – kúnge shıraylanıp baratırǵan paytaxtımız kósheleri boylap seyil etiwi paytaxtımızda boy tiklep atırǵan sulıw, shıraylı imaratlardı jaqınnan kóriw ushın hár jılı bul jerge mıńlap sayaxatshılar keledi.
Tolıqlawısh
Is – háreketti zatlıq mánide túsindiretuǵın ekinshi dárejeli aǵzaǵa tolıqlawısh dep ataladı.
Tolıqlawıshlar bayanlawısh penen baylanısadı. Olar tabıs hám qıya seplik qosımtalı tirkewishli sózlerge qoyılatuǵın sorawlarǵa juwap beredi.
Jaslarǵa barlıq sharayatlar jaratılǵan. Danalar ilimdi mal – dúnyadan abzal kóredi. Kitap ótmishten de, keleshekten de xabar beredi.
Tolıqlawıshlar tuwra hám qıya tolıqlawıshlar bolıp ekige bólinedi.
Tuwra tolıqlawıshlar kimdi? neni? kimin? nesin? qayerde? qayerin? qıya tolıqlawıshlar kimge? nege? kimnen? neden? kimde? nede? kim (ne) haqqında? kim (ne) menen? kim ushın? degen sorawlarǵa juwap beredi.
Mısalı: Ózińnen keyingilerge úlgi bolaman deseń, ózińnen burınǵılardan ibrat al.

Download 7,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   88   89   90   91   92   93   94   95   ...   113




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish