24.3. Tómendegi súwrettiń mazmunın ashıp beriwshi gápler dúziń.
24.4. «Biz baxıtlı jaslarmız» temasında esse jazıń.
25. Jaslar – mámleketimizdiń súyenishi
Dáneker, janapay
25.1. Tekstti oqıń. Qaraqalpaqsha sóylep beriń.
Yoshlar – mamlakatimiz tayanchi va suyanchi
Davlatimiz rahbari deyarli har bir chiqishida mamlakatimiz yoshlariga murojaat qilib, ularga o’zining mehri va ishonchini bildiradi.
Navro’z bayramiga bag’ishlangan tantanali marosimdagi so’zida Yurtboshimiz mamlakatimiz yoshlariga qarata boshimizdan kechirayotgan, shiddat bilan o’zgarib, tobora murakkablashib borayotgan davr barchamizning, birinchi navbatda, siz, aziz farzandlarimizning oldiga zamonaviy bilim va kasb – hunarlarni, intellektual boyliklarni chuqur egallash, shu bilan birga, malakatimizning xalqaro maydonda raqobatdoshligini yangi bosqichga ko’tarish, iqtisodiyotimizni yangilash, modernizatsiya va diversifikatsiya qilish, bularni taraqqiyotimizning lokomotiviga aylantirish kabi vazifalarni qo’yayotganini qayd etdi. Ayni shu ulkan dolzarb maqsadlarga erishish yo’lida siz, azizlarning xalqimiz, Vatanimizning ishonchini oqlashga qodir ekaningizga ishonaman va barchangizni doimo qo’llab-quvvatlashga tayyorman, deb alohida takidladi.
Bu so’zlar zamirida Prezidentimizning O’zbekiston cheksiz muhabbati uning buyuk kelajagiga ishonchi, yoshlarga ulkan etibori, yaratilayotgan imkoniyatlardan samarali foydalanishga, ulug’ cho’qqilar sari dadil qadam tashlashga davati mujassam.
Har bir yosh zamonaviy bilimlarni puxta egallasa, o’z kasbining ustasi bo’lsa, kamoliga ko’z tikkan ota – onasi, xalqining yuzini yorug’ qiladi, mamlakatimiz farovonligiga hissa qo’shadi. Yurtimiz talim tizimida amalga oshirilayotgan tub o’zgarishlar ana shu ezgu muddaoga, xalqimizning azaliy intilishlari negizi – barkamol avlod orzusini ro’yobga chiqarishga xizmat qilmoqda.
Har yili talim – tarbiya sohasiga yo’naltirilayotgan xarajatlar yalpi ichki mahsulotning 10 – 12 foizini tashkil etmoqda. Bu YuNESKOning mamlakatni barqaror rivojlantirishni taminlash uchun talimga yo’naltirilishi zarur bo’lgan investitsiyalar miqdori bo’yicha tegishli tavsiyalaridan qariyb 2 barobar ko’pdir.
Xolis ayting: butun dunyo moliyaviy – iqtisodiy tanazzulni boshdan kechirayotgan, mahsulot ishlab chiqarishu ish o’rinlari qisqargan shunday og’ir va murakkab bir sharoitda qaysi davlatda talim samaradorligi yo’lida shunday katta miqdorda mablag’ sarflanmoqda?!
Buyuk kelajak yo’lida yaxshi niyat bilan ekilgan nihollar allaqachon o’z mevasini berayotir: o’nlab yoshlarimiz xalqaro fan olimpiadalarida yuqori natijalarga erishayotgani, jahon miqyosida ilmiy kashfiyotlar qilayotgani o’zbek bolalarining salohiyatini, quvvai hofizasini dunyo tan olayotganidan, ertamiz egalarining o’zlariga bildirilgan ishonch va etiborga munosib javob bera olayotganidan dalolatdir.
Dáneker
Dánekerler – birgelkili aǵzalardı hám qospa gáptiń quramındaǵı jay gáplerdi baylanıstıratuǵın kómekshi sóz shaqabı. Olar sóz túrlewshi hám sóz jasawshı qosımtalar menen ózgermeydi, óz aldına gáp aǵzası bola almaydı.
Dánekerler morfologiyalıq quramına qaray dara hám qospa bolıp ekige bólinedi.
Dara túrde qollanılatuǵın dánekerler: hám, jáne, taǵı, menen (penen, benen), da, de, ta, al, ya, yaki, yamasa, gá, gáhi, geyde, sebebi, sonlıqtan, óytkeni, biraq, lekin, eger hám t.b.
Qospa túrde qollanılatıǵın dánekerler: jáne de, taǵı da, hám de, biraq ta, nege deseń, degen menen, sol sebepli, ya bolmasa, yaki bolmasa, sonda da, eger de, sol ushın, sonıń ushın, birde, birese, gáde hám t.b. Qospa dánekerdiń birde, birese, gáde túrleri birigip jazıladı da, qalǵanları bólek jazıladı.
Jazıwda biraq, lekin, sebebi, sonlıqtan, óytkeni, sol sebepli, sonıń ushın dánekerlerinen aldın útir qoyıladı.
Dánekerler tákirarlanıp kelgende de, birgelkili aǵzalardıń arasına útir qoyıladı.
Do'stlaringiz bilan baham: |