Учебно-методический комплекс по "Энтомологии" подгатовлен на основе современной педтехнологии. Настоящий комплекс подготовлен на основании действующей


-rasm. Hasharotlar mexanoretseptor sensil-lalarining



Download 11,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/348
Sana20.04.2022
Hajmi11,19 Mb.
#566981
TuriУчебно-методический комплекс
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   348
Bog'liq
entomologiya

17-rasm. Hasharotlar mexanoretseptor sensil-lalarining 
tuzilishi: 
1-sezgir tukcha, 2-kutikula, 3-kutikula naycha, 4-
ko'rinishi o'zgargan xivchin, 5-sezgir hujayraning periferik 
o'simtasi, 6-sezgir hujayra, 7-sezgir hujayraning markaziy 
o'simtasi. 
Trixoid sensillalarning asosiy elementini 
bitta yoki bir necha 
sensor 
(sezgir) neyron tashkil 
etadi. Odatda trixoid sensillalar hasharotlar 
tanasining tashqi muhit bilan aloqada bo‘ladigan 
qismlarida 
(masalan, 
oyoqlar) 
va 
tuxumq 
o‘ygichlarda, ayniqsa oyoq va tana bo‘g‘imlarida 


79 
ko‘p bo‘ladi. 
Ular juda xilma-xil mexanik ta’sirlarni qabul qilib, harakatlanish (yurish, 
suzish, uchish) jarayonida tana holatini aniqlash va boshqarish vazifusini bajaradi. 
Havo oqimi (shamol)ga sezgir mexanoretseptorlar odatda ancha ingichka va tana 
qoplag‘ichi bilan harakatchan qo‘shilgan.
Eshitish organi
. Eshitish funksiyasini 
xordotonal sensillalar, 
ya’ni 
skolpoforlar 
deb ataladigan mexanoretseptorlar bajaradi. Ular har xil chastotali 
tebranishlar, jumladan tovush tebranishlarini ham qabul qilishga ixtisoslashgan. 
Ayrim hasharotlar (chivinlar) mo‘ylovlarida joylashgan xordotonal organlar yuqori 
chastotali tebranishlarga ham sezgir bo‘ladi. Xordotonal sensillalar tebranishni 
uzoqdan, ya’ni tebranish manbai bilan kontaktsiz qabul qila olish bilan trixoid 
sensillalardan farq qiladi.
Shuning uchun ular asosan hasharotlarning maxsus eshitish organlari-
timpanal 
organlar 
tarkibiga kiradi. Hasharotlarning timpanal organlari oldingi oyoqlar 
boldirida (temirchaklar, chirildoqlar, buzoqboshlar), ko‘krakda (suv qandalalari), 
qorinida (chigirtkalar, jizildoqlar, ayrim qattiq qanotlilar), qanotlarda (to‘rqanotlilar) 
joylashgan (18-rasm).

Download 11,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   348




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish