Учебно-методический комплекс по "Энтомологии" подгатовлен на основе современной педтехнологии. Настоящий комплекс подготовлен на основании действующей

Se-se pashshalari
 
(Glossidae) 
oilasiga
 
20 ga yaqin tur kiradi. Ular tropik 
Afrikada 
tarqalgan 
bo‘lib, 
Afrika 
uyqu 
kasalligining 
qo‘zg‘atuvchilari-
tripanosomalarni tarqatadi. Ularning kattaligi 6,5-14 mm bo‘ladi. Urg‘ochilari tirik 
tug‘adi. Bor-yo‘g‘i 1 ta lichinka tug‘adi. Hayoti davomida (3-6 oyda) urg‘ochisi 6-12 
tagacha lichinka tug‘adi. Se-se pashshalarining lichinkalari tashqariga chiqishi bilan 
tuproqqa tushadi va tezda tuproq ichiga kirib g‘umbaklik davriga o‘tadi. 3-4 haftadan 
keyin jinsiy voyaga yetgan pashshaga aylanadi. 
Ular asosan yovvoyi va uy hayvonlarining, shuningdek, odamlarning qoni 
bilan oziqlanadi. Keng tarqalgan turlariga 
Glossina palpalis
va 
Glossina morsitans
kiradi. 
Glossina palpalis
asosan Afrika qit’asining g‘arbiy mamlakatlarida tarqalgan. 
Uzunligi 1 sm dan katta (84-rasm). Odamlarning uylariga yaqin bo‘lgan daryo va 
ko‘llar qirg‘oqlarida yashaydi. Asosan, odam 
qoni bilan oziqlanadi. Shuning uchun ham 
odam tripanosomoz kasalligini tarqatuvchi 
manbasi bo‘lib xizmat qiladi. Se-se pashshalari 
tanasida tripanosomalar 2-3 oy tirik holda 
saqlanishi mumkin, 
Glossina morsitans
turining hajmi 1 sm 
dan kichik. Asosan, Afrika o‘rmonlarida 
yashaydi. 
Ko‘proq 
yirik 
yovvoyi 
hayvonlarning 
(antilopalar, 
buyvollar, 
karkidonlar va boshq.) qoni bilan oziqlanadi.
Odamga kamdan-kam hujum qiladi. 
Tripanosomoz kasalligidan Afrikada har yili minglab odamlar o‘ladi. Afrikada 
se-se pashshalariga qarshi ko‘p yillardan beri turli pestitsidlar qo‘llanib kelinadi. 
Lekin bu ishlar ijobiy natija bermayapti. Aksincha, pestitsidlar bu yerdagi flora va 
faunaga salbiy ta’sir qilrnoqda.