У зб е к и с т о н ре с п у б л и к а с и о л и й в а у р т а м а Х с у с та ъ л и м ва зи рли ги


)  Укитувчининг кундалик дарега тайёргарлиги



Download 11,18 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/193
Sana26.02.2022
Hajmi11,18 Mb.
#473028
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   193
Bog'liq
fayl 642 20210429

2) 
Укитувчининг кундалик дарега тайёргарлиги.
Укитувчининг 
дарега кундалик тайёрланиши 
дарсни ташкил 
этиш, укувчиларга бериладиган билим, куникма ва малакаларни 
кай даражада узлаштиришини таъминлайди. Дасрга тайёрланиш 
алгоритм и (коидалар мажму и) барча омиллар, холатларни хисобга 
олиш ва кафолатлайдиган изчил тадбир булиши зарур. Шунинг 
учун укитувчи хар бир дарега тайёрланишда куйидаги 
тавсияларга
риоя килиши лозим.
Укитувчи дарега тайёрланишдан олдин 
куйидагиларга 
эътиборини каратиши зарур:
дарсда укувчи шахеини ривожлантириш учун аввало, унинг 
идрокини кучайтириш ва хотирасини мустахкамлаш асосида укув 
материалларининг хотирада сав^панишини таъминлаш зарур;
дарснинг максадига эришиш учун укув материалларини тугри 
танлаш, бунда укувчиларнинг билим савиясини хдеобга олиш ва 
дарсни жи.хозлашга жиддий эътибор бериш;
укув материаллари укувчиларга тушунарли булиши учун 
таълимнинг метод ва услубларини тугри танлаши хамда уринли 
куллай олиши мухимдир.
Даре укитувчига жуда катта масъулият юклайди. Шунинг учун 
х.ар бир дарега пухта тайёрланиш тажрибали укитувчи учун хам, ёш 
укитувчи учун хдм бир хил масъулият юклайди. Бунда хдр бир 
укувчи шахеини хдр томонлама чукур уРганиш талаб этилади. 
Чунки укувчи шахеи таълим-тарбия жараёнида кузланган максадга 
эришишнинг асоси хисобланади.
Шунинг учун, 
биринчндан, 
укитувчи синф жамоасининг 
куйидаги узига хос булган хусусиятлари га эътибор каратиш лозим: 
укувчиларнинг' билими ва узлаштириш савияси; 
укувчиларнинг фанга булган муносабати; 
синфнинг ишлаш тезлиги;
билим, куникма ва малакаларнинг шаклланганлиги; 
хдр хил турдаги укув жараёнига муносабати; 
укувчилар интизоми.
Иккинчидан, х,ар бир укувчининг индивидуал хусусиятлари ни 
эътиборга олиш зарур:
75


укувчи асаб тизимининг шаклланганлиги даражаси; 
узаро фикр алмашинуви; 
хнссиётга берилувчанлиги;
янги материалнинг укувчилар томонидан кабул килинишини 
бошкариш;
ёмон кайфиятни таркатиш йулларини билиш; 
узининг билим ва кобилиятига ишониш;
таълимнинг турли дидактик воситаларинииг ишлаш тамойил- 
ларини ва улардан тугри хамда уринли фойдаланишни билиш.
Укитувчи олдида турган асосий вазифалардан яна бири 
укувчиларга бериладиган таълим-тарбия сифатини ошириш, уни 
янада ривожлантириш ва юкори боскичга к>пгаришдан иборатдир.
Демак, Укитувчи хар бир даре ни режалаштирганда дарен и 
юкори еавияда ути шин и таъмин лаш учун етарли даражада даре 
ишланмасини батафеил тузиши, аник вазиятларни эътиборга олган 
холда дарсларни турли шаклларда утказиши талаб этилади.
Укитувчи томонидан дарега кундалик тайёргарлик куйидаги 
боекичларда амалга оширилиши максадга мувофик хисобланади: 
таквим-мавзу режадаги янги мавзу ва унга ажратилган вакт 
аникяаштириб олинади;
давлат таълим стандарти ва укув дастуридан утилаётган мавзу 
юзаеидан укувчида кандай тушунчалар шакллантирилиши, яъни 
ушбу мавзу буйича кандай билим, малака ва куникмалар 
шакллантирилиши лозимлиги аникданади хамда шу аеоеда даре 
максадлари аникланади;
мазкур дарсда фойдаланиладиган таълим воситалари (техник 
воеиталар, 
слайдлар, 
кургазмали 
ва дидактик материаллар, 
адабиётлар) аникланади хамда дарега тайёрлаб куйилади;
дарснинг структураси, тури, методлари ва укитиш услублари 
белгилаб олинади;
фанлараро богланиш имкониятлари аникланади ва ундан даре 
жараёнида фойдаланиш йуллари белгилаб олинади;
укитувчи ва укувчиларнинг дарсдаги хамкорликдаги фаолият- 
лари режалаштирилади;
укувчиларнинг дарсдаги мустакил фаолиятлари хажми белги­
лаб олинади;
дарсда эгалланган билим, куникма ва малакаларни мустах 
камлаш усул ва шакллари белгилаб олинади; 
уй вазифасининг хажми белгилаб олинади;
76


укувчилар билим, малака ва куникмаларни назорат килиш 
усуллари белгилаб олинади;
дарсни якунлаш шакллари белгилаб олинади; 
белгиланган талаблар асосида юкоридагиларга асосланган 
холда даре ишланмаси тайёрланади.
Даре ишланмасини тайёрлаш
Хар бир даре:
маълум бир максад ни амалга оширишга каратилиши ва пухта 
режалаштирилган булиши;
мустадкам маънавий-маърифий жихатдан тарбиявий йуна- 
лишга эга булиши;
дарснинг кундалик турмуш ва амалиёт билан богланган булиши; 
хилма-хил метод ва услублардан, воситалардан кенг ва унумли, 
уринли фойдаланган холда олиб борилиши;
укувчиларнинг кунт билан ишлашларини таъминлайдиган 
булиши
машгулотларни бутун синф билан ёпласига олиб бориш ва 
укувчилар билан якка тартибда ишлашни хисобга олган холда 
амалга ошириш режалаштирилган булиши лозим.
Машгулотларнинг муваффакиятли утиши таълим жараёнининг 
тугри режалаштиришни ташкил этиш ва уни амалга оширишга 
боглиадир.
Укув жараёнини режалаштириш 
Укув жараёнини режалаштнришда укитувчидан куйида- 
гиларга амал килиш талаб этилади:
1. Даре мавзусини, максад ва вазифалари, тури, тарбиявий 
имкониятларини аниклаш.
2. Даре учун керакли кургазмали куроллар, дидактик мате­
риаллар ва зарур жихозларни тайёрлаш.
3. Дарснинг вазифасидан келиб чиккан холда унинг хар бир 
боекичи учун зарур булган материаллар, фактлар, мисол, машк ва 
топширикларни танлаш.
4. Таълимнинг метод вауслубларини тугри танлаш.
5. Укувчилар учун мустакил ва уйда бажариладиган вази- 
фаларни белгилаш.
77


6. 
Куникма ва малакаларни бахолашнинг аник мезонларини 
олдиндан ишлаб чикиш, машгулотга ажратилган вактдан тугри ва 
у пум ли фойдаланиш лозим.
Буларнинг барчасн даре ишланмасида ёки дарснинг технологии: 
харитасида уз ифодасини топ ад и.
Даре иш ланмаси (Технологик харита)
Д аре иш ланмаси (дарснинг технологик харитаси) укитувчи 
томонидан тузилиши мажбурий булган хужжат булиб, уни 
тузишдан кузланган асосий максад - укитувчи билан укувчи­
ларнинг даре жараёнида биргаликдаги фаолиятини режалаштириш
даре мазмунини ёритиб бериш ва шу оркали таълим самарадор- 
лигини оширишга эришишдан иборат.
Даре ишланмалари учун тайёр колип йук, чунки жонли даре 
жараёнини х,еч кандай колипга солиб булмайди. Даре маълум бир 
максадга каратилган, ДТС талаблари асосида укувчиларга билим, 
куникма ва малака бериш натижасини аник белгилаб олган холда 
укитувчининг мадорати, укувчиларнинг тайёргарлиги даражаси 
асосида режалаштирилади.
L Даре мавзуси (таквим-мавзу режа асосида белгиланади).
1. Даре максади:
Таълим ий (укувчиларнинг билим, куникма ва малакаларини 
кандай шакллантириш, ривожлантириш кузда тутилган холда бел­
гиланади).
Тарбиявий (шахенинг кандай сифатлари шакллантирилиши 
курсатилади).
Ривожлантирувчи (укувчилар аклий фаолиятининг кандай 
шаклларини хамда мантикий жараёнларини узлаштирадилар ва б> 
кандай ривожлантирувчи натижа бериши ифодаланади.)
2. Даре тури (таквим-мавзу режа буйича дарснинг тури курса­
тилади).
3. 
У китиш
методлари: 
(методлар, 
услублар, 
таълим 
технологиялари).
4. Даре жихози: укув техник воситалар, кургазмали куроллар. 
маълумотлар манбаи, укитишни дидактик воситалари танланади.
5. Янги билим беришдаги таян ч туш унчалар: Янги мате 
риални узлаштириш учун ердам берадиган таянч билимларнин 
мухимларини ажратиш, укувчиларнинг мустакил ишларини режа­
лаштириш, фанга тегишли булган тарихий маълумотлар бериш.
78


унинг амалий ахамияти, узига хос саволларнинг куриниши, фанга 
булган кизикишни ошириш, масалаларнинг янгича ифода кили­
ниши, муаммоли вазият яратиш, иш жараёнида назорат шаклини 
белгилаш, уз-узини назорат килиш, узаро назорат, тескари алокани 
урнатиш шакллари учун вакт курсатилади.
6. Я нги туш унчалар ва царакат усулларини ш акллан­
тириш :
урганилиши лозим булган янги тушунчалар ва уларни 
узлаштириш усулларини курсатиш;
Давлат таълим стандарта талаблари асосида билим, куникма ва 
малакаларни шакллантирувчи, даре учун билимларнинг кенгай- 
тирилиши вачукурлаиггирилишини курсатиш;
билимни узлаштириш боскичида билиш, фаолияти усулларини 
шакллантириш;
мустакил иш турини аниклаш; 
фанлараро алокани урнатиш усулларини белгилаш; 
индивидуал топширикларни бажариш учун (карточкалар, 
муаммоли ва маълумотли саволлар) дидактик материалларни 
белгилаб олиш.
7. Куллаш (куникма ва малакаларни шакллантириш).
Даре жараёнида укувчиларда шакллантирилиши лозим булган
куникма ва малакалар аник курсатилади.
М асалан:
саволни 
тугри 
куйиш малакаси, сабабини аниклаш, таснифлаш, 
таккослаш;
тескари алока урнатиш усуллари белгиланади, суралиши лозим 
булган укувчилар исми, шарифлари курсатилади ва бошкалар.
8. Уйга вазифа(асосий вазифа курсатилади, такрорлаш учун 
саволлар, ижодий топшириклар берилади).
Изо*. Уй вазифасининг хажми синфда бажарилган ишнинг 2/3 
кисмидан ошмаслиги керак.
Даре иш ланма режасининг тузилиши
С а н а __________________________________________________

Download 11,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   193




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish