У. Юлдашев, М. Мамаражабов, С. К. Турсунов

Web-саҳифаларда қўлланиладиган ёрдамчи элементлари

Фойдаланувчининг Web-саҳифаларда танлаш механизми асосан икки типдаги бошқарув элементлари ёрдамида амалга оширилади. Булар: ёқиб-ўчиргичлар (radio button) ва байроқчалар (check box). Биринчиси келтирилган битта вариантни олиш имконини беради. Иккинчиси эса кўпчилик вариантлардан алтернатив танлаш имконини беради (30-расм).
Бу элементлар нафақат қўлланилишида яқинлик, балки уларни яратишда қўлланиладиган белгилаш кодлари ҳам жуда бир-бирига ўхшаш. HTML тилида бу элементларни дескриптори турли атрибутлари билан қўлланиб ҳосил қилинади. Масалан, байроқча




30-расм. Ёқиб-ўчиргич
ёқиб-ўчиргич эса

қаторда кўрсатилган белгили кодлар ёрдамида яратилади.
Ёқиб-ўчиргични қўйиш учун Insert > Form Objects > Radio Button (Вставка > Объекты форм > Переключатель) буйруғини бериш керак. Байроқча эса Insert > Form Objects > Check Box (Флажок) буйруғини бериш билан ҳосил қилинади. Ундан ташқари иккала объектни ҳам объектлар палитрасида жойлашган Form (Форма) бўлимининг тугмалари ёрдамида ҳам қўйиш мумкин.
Ёқиб-ўчиргичлар алоҳида элемент ҳисобланади. Шунинг учун ҳам уларнинг ҳар бири алоҳида номга эга бўлмоғи лозим. Бунинг учун хоссалар назоратчисининг CheckBox (Флажок) майдонига ном киритилади.

Рўйхатлар ва менюлар

Рўйхатлар ва менюлар – бу форманинг структурали элементи ҳисобланади. Улар ёрдамида келтирилган вариантлардан бирини танлаш имконияти мавжуд. Масалан, Windows нинг ҳар қандай стандарт менюсида унинг элементларидан фақат бири танланиши ҳаммамизга маълум.

31-расм. Бекиладиган меню

Бекиладиган рўйхатлар бу - оддий рўйхатдан кўра кўпроқ тежамкор бошқарув элементи ҳисобланади. Чунки оддий рўйхатлар гиперматнли саҳифада кўп жойни эгаллаб қўяди.

32-расм. Прокруткали рўйхат