Tursunova dildora akmaljonovnaning


(ўқ симметриясини “кўриш” малакаси)



Download 0,49 Mb.
bet11/13
Sana02.07.2022
Hajmi0,49 Mb.
#731869
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Bog'liq
TURSUNOVA DILDORA AKMALJONOVNA

(ўқ симметриясини “кўриш” малакаси).
А F1 F2, (А) F1 F2 бўлгани учун (А)=В бўлади (мос фигураларда мос нуқталарни кўриш малакаси).
Шунга ўхшаш, (С)=Д. Агар [AB] [ОО1] ва [CD] ОО1 бўлса, у ҳолда АВ СД.
Бу масалалар ечимларини таҳлил қилар эканмиз, бу услубларни эгаллаш, қуйидаги геометрик малака ва кўникмаларни шаклланиши ва ривожланишига ёрдам беради:
1) ўқ симметриясида фигура тасвирини қуриш;
2) тўғри чизиққа нисбатан симметрик нуқталарни фигуралардаги айни шу тўғри чизиққа нисбатан симметрик бўлганларини «кўриш»;
3) ўқ симметриясини қуриш;

  1. тўғри чизиққа нисбатан симметрик нуқталарни иҳтиёрий берилган фигураларда топиш.

II. Буриш методи билан ечиладиган масалалар.
Масала 2.1.7. Тенг томонли учбурчакни шундай қурингки, унинг битта учи Р бўлсин, иккинчиси а тўғри чизиққа, учинчиси – в тўғри чизиққа тегишли бўлсин.
Ечиш. РКL қидиралаётган тенг томонли учбурчак бўлсин (расм 2.1.5). У ҳолда, K ва L нуқталар Р нуқтадан тенг масофаларда бўлиб, мос равишда а ва в тўғри чизиқларга тегишли ва Р нуқтадан 600 ли бурчак остида “кўринади” (берилган фигуралардаги мавжуд буришда мос нуқталарни ажрата олиш малакасига кўра қуриш таъминланади).
Р нуқта атрофида 600га буришда L нуқта К нуқтани тасвири бўлгани учун, у ҳолда кўрсатилган буришда у а тўғри чизиқ тасвирига тегишли бўлади (буришда фигура тасвирларини қуриш малакаси), яъни, L нуқта а/=RР ( а) ва в тўғри чизиқларнинг умумий нуқтаси.
расм 2.1.5.
К нуқта L нуқтани акстасвири бўлади. Агар в= RР ( а) бўлса, у ҳолда масала чексиз кўп ечимга эга бўлади.
Қолган ҳолларда масала кўпи билан иккита ечимга эга бўлади, чунки в тўғри чизиқ а/ тўғри чизиқ билан кўпи билан битта кесишиш нуқтасига ва а//= RР ( а) тўғри чизиқ билан ҳам кўпи билан битта кесишиш нуқтасига эга бўлади.
Масала 2.1.8. АВС учбурчак О маркази орқали ўзаро 600 ли бурчак ташкил этувчи иккита тўғри чизиқ ўтказилган. Учбурчак ичидаги бу тўғри чизиқ кесмаларининг конгурент эканлигини исботланг. (расм 2.1.6).
Е чиш: Бу кесмаларни конгурент эканлигини исботлаш учун бир кесмани иккинчисига акслантирувчи ҳаракатни топишимиз керак. Тўғри чизиқлар орасидаги бурчак 600 бўлгани учун, табиийки О нуқта атрофидаги буришни кўриб чиқамиз. О нуқта атрофида 1200 ли буриш, учбурчакни ўзига акслантиргани учун,
расм 2.1.6 О нуқта атрофида 1200 ли буришни кўриб чиқишимиз мақсадга мувофиқ бўлади. Бунда А В, В С, С А, АВ ВС, ВС СА, СА АВ.
Е АС нуқта М нуқтага аксланади. F АВ нуқта – на N ВС га. ( буриш фигуралар кесишишини сақлайди). Бундан келиб чиқадики, FE NM. Демак, FE=NM.
Шундай қилиб, бу услубни эгаллашимиз қуйидаги малакаларни шаклланишини талаб этади:
1) буришда фигуралар тасвирини қуриш;
2) буришда фигуралардаги мос нуқталарга айнан шу буришдаги мос нуқталарни топиш;
3) буриш марказини «кўриш»;
4) иҳтиёрий берилган фигураларда буришдаги мос нуқталарни қуриш.
III. Параллел кўчириш учули ёрдамида ечиладиган масалалар.
Масала 2.1.9. F1, F2 иккита айлана ва l тўғри чизиқ берилган. F1 ва F2 айланалар конгурент ватарлар ҳосил қилувчи l тўғри чизиққа параллел тўғри чизиқ ўтказинг.
Ечиш: l/ изланаётган тўғри чизиқ бўлсин, яъни, l/ тўғри чизиқ берилган айланаларда АВ ва А/В/ конгруэнт ватарларни ажратади (расм 2.1.7). У ҳолда, Тогда точки А ва А/, В ва В/ нуқталарни О1 О1/ параллел кўчиришдаги мос нуқталар деб қараш мумкин (Берилган иҳтиёрий фигураларда мос нуқталарни қуриш малакаси).

Расм 2.1.7.


F1 айланага тегишли А/ нуқта А нуқтанинг тасвири бўлгани учун, у ҳолда, А/ нуқта точка F1 айлананинг тасвирига тегишли бўлади. Бундан келиб чиқадики, параллел кўчиришда А/ - нуқта F2 айлананинг ва F1 айлана тасвирининг умумий нуқтаси бўлади
Download 0,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish