Turizmda axborot texnologiyalari

^
Giperbog‘lanish.
S
Domen tushunchasi.
Internet xizmatlari: WWW, FTP, xosting, konferensiya va proksi.
S
IP texnologiyalar (telefoniya va TV).
S
M obil internet texnologiyalari.
S
Elektron pochta xizmati.
S
Pochta serverlari va kliyentlari.
S
Xabarlar bilan ishlash.
S
Xabarlarga fayllami bog‘lash.
■S
Internet elektron to ‘lov va tijorat tizimlari.
S
M asofaviy ta’lim texnologiyalari.
^
Veb dasturlash va internet resurslarini yaratish.
S
Tayanch s o ‘z va iboralar.
■S
Nazorat savollari.
S
Test savollari.
S
Foydalanilgan adabiyotlar.
226

---

1957-yil ARPA(Advanced Research Projects Agency) tash- 
kiloti tuzildi. 60-yillar oxirida DARPA (Defense Advanced 
Research Project Agency) ARPANet tajriba tarmog‘ini tashkil 
etish haqida qaror qabul qildi. 1972-yilda ARPANet tajriba 
tarmog‘i namoyish etildi. U 40 ta kompyuterdan iborat bo‘lib, 
barcha kompyuterlar teng huquqli bo‘lishgan va resurslarga faqat 
faylga murojaat qilishga mo‘ljallangan dasturiy ta’minot yorda­
mida kirish mumkin bo‘lgan. 1989-yilda ushbu tarmoq mustaqil 
tarmoq sifatida tugatildi.
Umuman olganda, Intemetni tarmoqlaming tarmog‘i sifatida 
qabul qilish to‘g‘ri bo‘ladi.
1965-yil Nelson gipermatn so‘zini qo‘lladi. Van Dam va 
boshqalar 1967-yilda gipermatn tahrirlovchisini tuzib chiqdi. 
Nelson 1987-yil ma’Iumotlaming gipermatn tahrirlovchisini tuzib 
chiqdi.
Tim Bernes Li 1990-yil gipermatnli loyihani taklif etdi. Bu 
loyiha fizik olimlarga Internet orqali tadqiqot natijalarini о‘zaro 
almashish imkonini berar edi. Shunday qilib, ushbu ishlanma 
bevosita Xalqaro axborot tarmog‘iga — 
World Wide Web 
(WWW) 
poydevor bo‘ldi.
Ushbu kashfiyot Dunyo olimlari tomonidan maxsus Mingyillik 
sovriniga “The Millennium Technology Prize” tavsiya etildi. 
Ushbu sovrin (The Millennium Technology Prize) - Finlandiya 
tomonidan joriy etilgan eng yirik xalqaro sovrin bo‘lib, odamlami 
hayotini o‘zgartirishga qaratilgan eng yirik texnologik kashfiyotlar 
uchun taqdim etiladi. Sovrindorlar tanlovi har 2 yilda o‘tkaziladi. 
Ilk bor ushbu sovrin 2004-yili Tim Berners Liga berildi. 2006-yilda 
esa Kaliforniya universitetida ishlovchi yapon fiziki professor 
Syudzi Nakamuraga berildi. Ushbu olim 1983-yilda svetodiodni 
(ko‘k, oq va yashil svetodiodlar va ko‘k lazerlami) kashf etganligi 
uchun taqdirlaniidi. Ushbu kashfiyot tejamkorligi bilan odamlami 
hayotida keskin burilishi bilan ajralib turadi. Bundan tashqari, 
ushbu texnologiyani ixcham axborot omborlarini, ma’lumotlar 
bazasini saqlashda qo‘llash mumkin bo‘ladi.