|
N.R. ZAYNALOV
TURIZMDA AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI
I
0 ‘ZBEKIST0N RESPUBLIKASI OLIY VA 0 ‘RTA
MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
SAMARQAND IQTISODIYOT VA SERVIS INSTITUTI
N.R.ZAYNALOV
TURIZMDA AXBOROT
TEXNOLOGIYALARI
( 0 ‘quv qo‘llanma)
TOSHKENT - 2017
UO‘K: 796.5:338.48 (075)
КВК 338.48:004
Z-22
Z-22
N.R.ZaynaIov. Turizmda axborot texnologiyalari.
( 0 ‘quv qo‘Uanma). -Т.: «Voris-nashriyoti», 2017,
584 bet
ISBN 978-9943-978-64-5
Mazkur o‘quv qo‘llanmada axborot texnologiyalari va uning
turizmda tutgan o‘mi va milliy turizm industriyasidagi axborot
jarayonlari ko‘rib chiqilgan. Bunda fan doirasida talabalarga
hozirgi zamon talablari asosida axborot texnologiyasi elementlari
haqida batafsil ma’lumot berilgan. Shuningdek, turizm sohasida
mavjud axborot texnologiyalarini qo‘llashda va joriy etishda
bilimlar berish bilan bir qatorda, ularda tizimli yondashuvni shakl-
lantirishga qaratilgan.
0 ‘quv qo‘llanma 5610300 - Turizm (xalqaro va ichki turizm)
yo‘nalisMda ta’lim olayotgan talabalar va professor-o‘qituvchilar
uchun mo‘ljallangan, shu bilan birga, magistrantlar ham mustaqil
ishlarida foydalanishlari mumkin.
Taqrizchilar:
B.Sh.Safarov - SamlSI, «Xalqaro turizm va turizm servisi»
kafedrasi dotsenti, i.f.d.;
D.X.Aslanova - SamlSI, «Iqtisodiyot» kafedrasi dotsenti, i.f.n.;
U.A.Nazarov - SamDAQI, «Axborot texnologiyalari» kafedrasi
UO‘K: 796.5:338.48 (075)
KBK 65.433 (5 0 ‘)
mudiri, dotsent, f.-m.f.n.
ISBN 978-9943-978-64-5
© «Voris-nashriyoti», 2017.
KIRISH
Turizm sohasida axborot texnologiyalari bevosita biznesni
rivojlantirishga va zamonaviy ish o‘rinlaxini yaratishga asos sol-
moqda. Turizm sohasini boshqaruvida esa axborot texnologiyalari
- bu apparatli va dasturiy vositalar yordamida turistik biznesda
optimal natijalarga erishish maqsadida har xil shakllardagi
boshlang‘ich ma’lumotlaming qayta ishlash orqali ishonchli ax-
borotga ega bo'lish va ular asosida qaror qabul qilish majmuasidir.
Bu yerda turistik biznes ko‘p tarmoqlami qamrab oladi, masalan,
iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy va hattoki insonlaming psixologik
jihatlari.
Turizmda mahsulotlami va xizmatlami taqdim etish shakli
keskin o‘zgarishi bevosita axborot texnologiyalari bilan bog‘liq
bo'lib, unda mijozlar to‘g‘ridan-to‘g‘ri turistik xizmatlarini
yetkazib beruvchilar bilan ulangan bo'ladi. Natijada global tarmoq
kanallari orqali amalga oshiriladigan biznesda ilgari mavjud
bo‘lgan o‘rta bo‘g‘in siqib chiqarilmoqda.
Internet orqali turizm sohasidagi kompaniyalar o‘z xizmatlarini
taqdim qilish hajmi kundan-kun oshib bormoqda, bunda
mehmonxonalar, aviakompaniyalar, turoperatorlar bu borada juda
katta imkoniyatlarga ega bo‘lishmoqda. Bundan tashqari, ushbu
kompaniyalarda hujjat yuritish tizimi ham tubdan o‘zgarmoqda.
Mobil texnologiyalarining rivojlanishi esa ushbu sohada
geoaxborot tizimlarini kirib kelishini jadallashtirib yubordi.
Taqdim etilayotgan o‘quv qo'llanma mehmonxona faoliyatida
qo‘llaniladigan texnik vositalar, undagi axborot ta’minoti va
axborotlashtirish bilan bog‘liq masalalar ко‘rib chiqilgan. Bunda
quyidagi asosiy masalalar ko‘rib chiqilgan:
- kompyuter tarmoqlari;
- dasturiy ta’minot;
- axborotiy mahsulotlami yaratish texnologiyasi;
- internet tizimida mavjud texnologiyalar;
з
- ma’ lumotlar bazasi va b.
0 ‘quv qo‘llanma 14 bobdan va har bir bob nazorat savollari va
test topshiriqlarini o‘z ichiga oladi. Keltirilgan materiallar muallif
tomonidan yillar davomida informatika, axborot texnologiyalari,
axborot tizimlari kabi fanlardan to‘plangan tajriba asosida
shakllantirilgan. Bundan tashqari, asosiy tushunchalar glossariy
shaklida va tayanch so‘zlar ko‘rsatkichi ham keltirilgan.
Qo‘llanmani
o‘zlashtirishni
yengillashtirish maqsadida
maxsus belgilar qo‘llanilgan va yozuvlar har xil shriftlarda amalga
oshirilgan:
- asosiy matn oddiy Times New Roman shrifti orqali 1,5
intervalda va 14 pt da berilgan;
- jadvallarda esa 1,0 interval va 12 pt ham qo‘llanilgan;
- bob nomi katta va qalin harflarda yozilgan;
- bobdagi mavzular qalin harflarda yozilgan va ulaming tartib
raqami bob raqamiga bog‘langan;
- tayanch va xorijiy tildagi so‘zlar qalin shriftda berilgan.
0 ‘quv qo‘llanma turizm, menejment, marketing, xizmatlar
sohasi ta’lim yo‘nalishlari bo‘yicha bilim oladigan talabalar uchun
ham mustaqil ta’lim olishlariga imkon beradi.
1-BOB. «TURIZMDA AXBOROT TEXNOLOGIYALARb>
FANINING MAQSADI VA VAZIFALARI
Axborot texnologiyalari - bu ma’lumotlami boshqarish va
qayta ishlash texnologiyalaridir. Uning rivojlanishi bevosita
kompyuter texnologiyalari bilan bog‘liq bo‘lib, hozirgi kunda keng
qo‘llanib kelayotgan tushunchalardan biri hisoblanadi. Axborot
texnologiyalari sohasida turli axborotlami kompyuter va uning
tarmoqlari orqali yig‘ish, saqlash, himoyalash, qayta islilash,
uzatish kabi amallar ustida ishlar olib boriladi.
Mazkur bobda jamiyatni axborotlashtirish zamonaviy ijtimoiy
taraqqiyotning qonunlaridan biri ekanligi va uning negizida turizm
industriyasining rivojlanishi kabi masalalar ko‘rilgan bo‘lib, unda
quyidagi bo‘limlar yoritilgan:
5
Do'stlaringiz bilan baham: | 
