Turizm va mehmonxona xo’jaligi” kafedrasi o’zbekiston iqtisodiyoti fani bo’yichA

Samarqand – Qashqadaryo iqtisodiy rayoni ma’muriy jihatdan Samarqand va Qashqadaryo viloyatlarini o‘z ichiga olib, mamlakatning markaziy qismida joylashgan. Mintaqa 52,9 ming kv. km ga teng bo‘lib, mamlakat hududining 11,8 foizini tashkil qiladi. Aholisi 2017-yil boshida 6740,5 ming kishini tashkil etib, bu – respublika aholisining 21,0 foiziga teng.

Uning hududidagi tog‘li va tog‘oldi adirliklarida qadimiy lalmikor dehqonchilik, bog‘dorchilik rivojlangan (jami lalmikor yerlarning 1/3 qismi shu rayonga to‘g‘ri keladi), ilgari qorako‘l qo‘ylari boqilgan cho‘l zonasida paxtachilik jadal rivojlanmoqda. Rayon qattiq bug‘doy navlari, zig‘ir, beda kabi ekinlar, uzum, mayiz, mevalar, ertangi sabzavotlar yetishtiruvchi asosiy hududlardan biriga aylanadi. Rayon tarkibida Qarshi cho‘lini o‘zlashtirish negizida paxtachilik, g‘allachilik va chorvachilik yo‘nartirilgan Qashqadaryo hududiy-ishlab chiqarish majmuasi shakllangan. Rayonda gaz (Sho‘rtangaz majmuasi, Muborak gazni qayta ishlash zavodi), kimyo sanoati, mashinasozlik, metallga ishlov berish kabi sanoat tarmoqlari jadal rivojlanmoqda. O‘zbekistonda qazib olinadigan neftning 95 foizi, tabiiy gazning 95,8 foizi shu rayon hissasiga to‘g‘ri keladi.

2016-yilda mintaqa O‘zbekistonda ishlab chiqarilgan YIM hajmining 13,6 foizini, sanoat mahsuloti hajmining 14,2 foizini, yalpi qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining 20,2 foizini, asosiy kapitalga kiritilgan investitsiyalarning 18,3 foizini, qurilish ishlarining 16,5 foizini yaratdi. Shuningdek, mintaqaga respublika tashqi savdo aylanmasining 7,1 foizi, iqtisodiyotda band bo‘lganlarning 19,4 foizi, chakana savdo aylanmasi hajmining 15,6 foizi to‘g‘ri keldi.