Turizm va mehmonxona xo’jaligi” kafedrasi o’zbekiston iqtisodiyoti fani bo’yichA

Qisqacha xulosalar
1. Yer va suv asosiy tabiat resurslaridan hisoblanadi. Yerga ikki tomondan, birinchidan, hudud, ikkinchidan, tirikchilik, hayot manbayi sifatida qarash lozim.

2. O‘zbekistonda yer xususiy mulk obyekti bo‘la olmaydi. Bu qoida O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasida qayd etilgan. Yerning haqiqiy egasi davlat, u yerlarni fermer, dehqon xo‘jaliklari, qishloq xo‘jaligi korxonalari va shaxslarga ma’lum muddatlarga ijaraga berib qo‘ygan.

3. Yer resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirishning asosiy yo‘nalishi undan foydalanish shakllarini kengaytirish, uni muhofaza qilishni yaxshilashdir.

4. Sug‘oriladigan yerlar mamlakatning oltin fondi hisoblanadi, chunki bu yerlarda har yili intensiv xo‘jalik yuritiladi, oziq-ovqat fondining asosiy qismi yaratiladi. Afsuski, keyingi yillarda bunday yerlar miqdori o‘smayapti. Sanoat, qurilish, ijtimoiy soha katta yer maydonlarini «o‘g‘irlayapti».

5. O‘zbekistonning suv resurslari asosan beshta manba – daryolar, sel, kanallar, ko‘llar va suv omborlari hisobiga shakllanadi.

6. O‘zbekiston qishloq xo‘jaligi sug‘orish madaniyatiga asoslangan, chunki iqlimi quruq. Bu yerda yetishtiriladigan paxta, bug‘doy va sholi suvtalab ekinlardir. Shuning uchun ham suvdan foydalanish samaradorligini oshirish uchun respublikada ko‘plab kanallar, sun’iy ko‘l va suv omborlari qurilgan.

7. Yer va suv resurslaridan foydalanish samaradorligini oshirish uchun davlat boshqaruv organlari mas’uliyatini kuchaytirish lozim. Ayniqsa, ichimlik suvi sifati va standartini qattiq nazorat qilish katta ahamiyatga ega.

8. Yer va suv resurslaridan pala-partish, uzoqni o‘ylamasdan foydalanish katta ekologik tanglikni keltirib chiqardi. Bunga Orol dengizi tajribasi yaqqol misol bo‘ladi.