Тупроқшунослик олий ў қ ув юртлариаро илмий-услубий бирлаш

тусли б ўз тупроқлар, қолдиқ туз догли типик бўз тупроқлар - тук
тусли бўз тупроқлар ва шўрланмаган тоғ ўрмон ж игарранг ту-
проқларга бўлинади. Б у тупроқ - қаторларини тўртламчи даврини
иккинчи ярмида денгиз сатҳидан 500-1500 м. баландликда ҳосил
бўлиши жараёнини аниқлаш мумкин.
Ш у боис ўрмон зонасида тузларни бўлмаслиги тупроқ темир
ва алюмин бирикмалари билан боғланганлиги, тук тусли б ўз ту-
порқлар зонасида эса карбонатларни тўпланиши ҳодисалари, улар­
нинг чуқур қатламларида гипснинг қатламини сақланиши, типик бўз
тупроқлар зонасида гипснинг қатлами 100-150 см. чуқурликда уч-
раши ҳамда сувда эрувчи сульфат ва хлоридли бирикмаларини ту-
проқ қатламларида етиши, оч тусли бўз тупроқларда тузларни ту-
проқни юқори 0 ,5 м. қатламидан бош лаб тўпланиши ва ниҳоят бу
тузлар саҳро зонасининг тупроқларида 0 ,1 -0 ,3 м. учрашига асосий
сабаб ерларнинг тектоник ҳаракатлари оқибатида унинг фақатгина
гидрогеологик шароитларига таъсир қилмай, балки тупроқ ҳосил
бўлиши жараёнларига ҳам таъсир қилиб, тупроқ эволюциясини ҳам
белгилар экан.
-Денудацион 
(қолдиқ ) 
текисликлар-тектоник 
ҳаракатлар
тўхташи билан пайдо бўлган майдонлардир, буларга Бетпак дала
платосини шарқий қисми ва Қ озогистон майдонларининг майда ба-
ландликлари киради. Булар олдин тоғликлар бўлиб, денудацион
жараёнлар таъсирида майдаланиб кетган текисликдир. Б у текислик-
лар ҳар - хил таркибли қаттиқ ж инслардан иборат бўлиб, элювиал
ҳамда делювиал ётқизиқлардир. Делювиал ж инслар кўпинча шўр-
ланган бўлади, чунки нураш жараёнида делювиал сувлар таъсирида
қияликлардан тузлар ювилиб пастликларда тўпланади.
Бундан ташқари тузларнинг геоморфологик областларда тўп-