Transport tizimlari

Quyi temperaturali bo’shatish – bu ishlovda toblangan uglerodli po’lat buyumlar 150-200⁰ C temperaturagacha qizdirilib shu temperaturada ma’lum vaqt tutib turilgach asta- sekin sovitiladi.
Bu xil bo’shatishdan odatda, ish yuzalari toblangan keskichlar o’lchov asboblarini bo’shatishda foydalaniladi. Bu xil bo’shatishda ular ichki zo’riqish kuchlanishlardan xoli bo’lishi natijasida bo’shatilgan martensid strukturaga ega bo’lishi tufayli qattiqligi saqlanadi.
O’rtacha temperaturali bo’shatish- bu ishlovda toblangan po’lat buyumlar 350- 500⁰ C temperaturagacha qizdirilib, shu temperaturada ma’lum vaqt saqlab turilgach asta-sekin sovitiladi. Bu xil bo’shatishdan zarbga berilib ishlaydigan resorlar prujinalar kabi toblangan detallarni bo’shatishda foydalaniladi.
Bu xil bo’shatish natijasida ular ichki zo’riqish kuchlanishlaridan bir muncha xoli bo’lishi bilan martensid struktura mayda ferrit va sementit fazalar (trostit) ga parchalanadi. Shu boisdan qattiqligi pasayadi.

Po’latlar markasi	Yumshatishda		Toblashda			Bo’shatishda
	Qizdirish_T^0C	Qattiq,HB.k	Qizdirish_T^0C	Sovitish muhiti	Qattiq HRC	Qizdirish_T^0C	Qattiq HRC
U7,U7A	750-760	187	800-820	Suv,moy	61-63	120-200	63-60
U8G,U8GA	750-760	187	780-800	Suv,moy	62-64	160-200	64-66
U9,U9A	750-760	187	760-800	Suv,moy	62-65	160-200	62-64
U10	760-780	197	760-800	Suv,moy	62-65	160-200	64-62
U12	760-780	207	760-800	Suv,moy	62-66	160-200	65-62

Yuqori temperaturali bo’shatish- bu ishlovda toblangan po’lat buyumlar 500-600⁰ C temperaturagacha qizdirilib shu temperaturada ma’lum vaqt saqlab turilgach asta-sekin sovitiladi. Bu xil bo’shatishdan katta yuklamadagi ishlaydigan tishli g’ildiraklar, vallar kabi toblangan detallarni bo’shatishda foydalaniladi. Bu xil bo’shatish natijasida ular ichki zo’riqish kuchlanishlardan deyarli xoli bo’lishi bilan martensid mayda ferrit va sementit fazalarga parchalanadi. Shu boisdan qattiqligi ancha pasayadi.
Jadvalda asbobsozlik po’latlarni yumshatish, toblash, bo’shatish rejimlari va
qattiqliklari keltirilgan.