Трансформатор

1.
 
Radioaktiv maddənin şüaladığı zərrəciklər Vilson kamerasındakı yarıqdan (pəncərəcikdən) içəri daxil 
olur. 
2.
 
Bu zərrəciklər kameradakı havanın molekullarını ionlaşdırır. 
3.
 
Porşeni aşağı hərəkət etdirsək, onda kameradakı buxarın adiabatik soyuması baş verəcək.
4.
 
Kamera daxilindəki buxar ifrat doymuş vəziyyətinə çatır. Buxarın parsial təzyiqi həmin temperaturdakı 
doymuş buxarın təzyiqindən kiçik olacaq.
5.
 
Zərrəciyin trayektoriyası boyunca əmələ gəlmiş ionlar üzərində maye damcıları yaranır.
Beləliklə, kameraya yarıqdan daxil olan zərrəciklər dumanlı izin yaranmasına səbəb olur. Bir-birindən 
enerjiləri, ölçüləri və yükləri ilə fərqləndiyi üçün, müxtəlif zərrəciklərin trayektoriyaları da müxtəlif görünür. Məsələn, 
elektronun trayektoriyası daha nazikdir, alfa-zərrəciyin trayektoriyası qalın.
1923-cü ildə sovet fiziki Kapitsa Vilson kamerasını zərrəciklərin trayektoriyasını əyən güclü maqnit sahəsinə 
yerləşdirib. Trayektoriyanın əyilməsinə gürə zərrəciklərin yükünü və enerjisini təyin etmək mümkündür. 
Vilson kamerasında alınmış izlərə nəzər yetirdikdə, müəyyən etmək olar ki,
1.
 
İzlərin qalınlığı (vahid uzunluğda yaranan damcıların sayı) çoxdursa, onda
a)
 
yükün məlum olan qiymətində zərrəciyin sürəti böyük olur. 
b)
 
sürətin məlum olan qiymətində, zərrəciyin yükü daha böyük olur. 
2.
 
İzin 
l
uzunluğu böyük olarsa, zərrəciyin kinetik enerjisi də böyük olacaq.
𝑙 =
𝑚𝜐
0
2
2𝐹
=
𝐸
𝑘0
𝐹
⇒
E
k0
=F·l
. 
3.
 
Vilson kamerasını maqnit sahəsinə yerləşdirək. Yüklü zərrəciklərin trayektoriyasının əyrilik 
radiusundan 
(𝑟 =
𝑚∙𝜐
𝑞𝐵
)
, müəyyən edə bilərik: