Toshkent turizm va servis kolleji "tasdiqlayman"

MUNDARIJA

KIRISH	7
1-MAVZU: GIGIENA VA SANITARIYA ASOSLARI	10
2-MAVZU: ISH JARAYONINI RATSIONAL TASHKIL KILISH VA ISH SHAROITINI YAXSHILASH	12
3-MAVZU: ISHLAB CHIQARISHDA JAROHATLANISHNING OLDINI OLISH VA BIRINCHI TIBBIY YORDAM KO‘RSATISH	16
4-MAVZU: ZARARLI ODATLAR VA ULARGA QARSHI KURASH	20
5-MAVZU: KASALLANISH VA ULARNING OLDINI OLISH.	23
6-MAVZU: SHAXSIY GIGIENA	27
7-MAVZU: UMUMIY OVQATLANISH KORXONALAR XODIMLARINING YUQUMLI KASALLIKLAR BILAN KASALLANISHI	30
8-MAVZU: SANITARIYA VA GIGIYENA QOIDALARIGA RIOYA QILISH	36
9-MAVZU: UMUMIY OVQATLANISH KORXONALARNI TUZILISHIGA QO’YILADIGAN TALABLAR	39
10-MAVZU: UMUMIY OVQATLANISH KOXONALARINI SANITARIYA HOLATLARIGA QO’YILADIGAN TALABLAR	51
11-MAVZU: INVENTAR. JOIHOZLAR IDISHLAR VA TARALARGA QO’YILADIGAN TALABLAR	56
12-MAVZU: OZIQ-OVQAT MAHSULOTLARINI TASHISH VA SAQLASHGA QO’YILADIGAN TALABLAR	65
13-MAVZU: OZIQ-OVQAT MAXSULOTLARI SAQLANADIGAN OMBORXONALARGA TALABLAR	69
14-MAVZU: OZIQ-OVQAT MAHSULOTLARIGA PAZANDALIK ISHLOV BERISHNING SANITARIYA TALABLARI	73
15-MAVZU: OZIQ-OVQATMAHSULOTLARIGA MEXANIK-PAZANDALIK ISHLOV BERISHNING SANITARIYATALABLARI	75
16-MAVZU: MAHSULOTLARGA ISSIQ ISHLOV BERISH VA TAOM TAYYORLASH JARAYONIGA SANITARIYA TALABLARI	80
17-MAVZU: TAYYOR TAOMLAR SIFATINI NAZORAT QILISH	85
18-MAVZU: TAYYOR TAOMLAR SIFATINI NAZORATI VA BAHOLASH	89
19-MAVZU: TAYYOR TAOMLAR TARQATILISHIGA QO‘YILADIGAN TALABLAR	93
20-MAVZU: OZIQ-OVQATNAZORATI VA SANITARIYA QONUNCHILIGI	96
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI	103

KIRISH

O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi turizm saloxiyatini rivojlantirish uchun qulay sharoitlar yaratish bo’yicha qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida”gi farmoni ijrosini ta’minlash maqsadida “Ichki turizmni rivojlantirishni ta’minlash bo’yicha chora-tadbirlar to’g’risida”gi Prezident qarori imzolandi. Unga ko’ra, “Ozbekiston bo’ylab sayohat qil!” ichki turizmni rivojlantirish Dasturini amalga oshirish bo’yicha amaliy chora-tadbirlar rejasi tasdiqlandi. Turizm tarmog’ini rivojlantirish, shu jumladan bugungi kun standartlariva talablariga javob beradigan zamonaviy mehmonxonalar va shu kabi joylashtirish vositalarini qurish bo’yicha investisiya loyihalarini amalga oshirishni jadallashtirish, Respublikada mehmonxona xo’jaligini rivojlantirishga to’g’ridan-to’g’ri xorijiy investisiyalarni jalb qilish maqsadida, shuningdek, O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasida turizmni jadal rivojlantirishga oid qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida” 2019 yil 5 yanvardagi PF – 5611- son farmoni bilan belgilandi.

O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev “Koronavirus pandemiyasining salbiy taʼsirini kamaytirish uchun turizm sohasini qo‘llab-quvvatlashga doir kechiktirib bo‘lmaydigan chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmonni imzoladi. Hujjatga ko‘ra, O‘zbekiston Respublikasiga koronavirusning yangi turi kirib kelishi va tarqalishining oldini olish yuzasidan chora-tadbirlar dasturini tayyorlash bo‘yicha respublika maxsus komissiyasi, jamoat tashkilotlari va turizm sohasi subyektlarining · belgilangan sanitariya-gigiyena meʼyorlari va talablariga qatʼiy rioya etgan holda 2020-yilning 1-iyunidan “yashil” va “sariq” toifadagi hududlarda ichki turizmni qayta yo‘lga qo‘yish bilan birgalikda yondosh tashkilotlarning (turoperatorlar, turagentliklar, joylashtirish vositalari, madaniyat va madaniy meros obyektlari hamda boshqalar) faoliyatini boshlash; · fuqarolariga O‘zbekiston Respublikasiga kirishga ruxsat etiladigan mamlakatlar ro‘yxatini belgilab olgan holda tashqi turizmni bosqichma-bosqich qayta tiklashga doir takliflari ma'qullandi. “Turizm sohasini sanitariya – epidemiologik xavfsizlikning kuchaytirilgan rejimi talablariga qat’iy rioya qilgan holda rivojlantirishga doir qo’shimcha chora-tadbirlar to’g’risida” Prezident qarori (RQ – 4755-son, 19.06.2020y.) qabul qilindi.

O’zbekiston Respublikasi mustaqillikka erishuvi tufayli yuz bergan ijtimoiy, siyosiy, iqtisodiy, madaniy-ma’rifiy sohalardagi tub o’zgarishlar jamiyatning hozirgi rivojlanish bosqichi ehtiyojlaridan kelib chiqib millatning ravnaqi va faravonligini ta’minlashga qaratilgan jarayonda xalq ta’limi sohasi bo’yicha hukumat tomonidan amalga oshirilayotgan muhim tadbirlar ishlab chiqildi va ularni yechimlari ham aniqlab berildi.

Umumiy ovqatlanish korxonalarida sanitariya va gigiyena qoidalariga rioya qilish korxonada ko’rsatilayotgan xizmatlarning xodimlar va xizmat iste’molchilari sog’ligi va hayoti uchun bezararligi garovi hisoblanadi. Uning uchun korxona xodimlari tibbiy ko’rikdan o’tkaziladi. Fanni o’qitishdan maqsad korxonalar uchun sanitariya va gigiyena bo’yicha nazariy bilimlarga va amaliy bilimlarga ega bo’lishi va korxonada tozalikni saqlash iste’molchilar sog’ligi va xayoti uchun bezarar xizmat ko’rsatadigan yuqumli kasalliklar va mahsulotlar bilan zaharlanishning oldini oladigan mutaxasislarni tayyorlashga ko’maklashishdan iborat.

Shu o’rinda umumiy o’rta ta’lim o’quv fanlari bo’yicha yaratilgan davlat ta’lim standarti va o’quv dasturlarining muhim yutug’i milliylik, boy xalq pedagogikasi va ajdodlarimizning jahonshumul ilmiy merosining umumbashariy qadriyatlar hamda zamonaviy pedagogikasining so’nggi yangiliklar bilan mohirona uyg’unlashtirilganligini alohida ta’kidlash lozim.

Davlat ta’lim standartlari va yangi o’quv dasturlarining o’quv-tarbiya jarayoniga joriy etishni tashkil etish, bu boradagi hukumat va ta’lim boshqaruv organlarining qaror, buyruq, ko’rsatma va tadbirlarining bajarilish ijrosini nazorat qilish, o’quvchilarning davlat ta’lim standartida belgilangan ko’rsatmalariga erishish darajalarini va o’quv dasturlarini o’zlashtirish samaradorligini o’rganish, tahlil qilish hamda tegishli metodik yordam ko’rsatish maqsadida xalq ta’limida monitoring tizimi shakllantirildi. Davlat ta’lim standarlari monitoringini ta’minlashning ijtimoiy-iqtisidiy omillardan eng asosiysi o’quvchilarni tarbiyalash va kamol toptirishda ijobiy o’zgarishlar yaratilishi hamda boshqaruvda optimal qaror qabul qilinishiga ko’maklashishidir.

Davlat ta’lim standartlari monitoringni ta’minlash maktabga tegishli bo’lishi bilan birga, ayniqsa o’quv-tarbiya jarayonning barcha ishtirokchilari uchun majburiy tayyorgarlikka qo’yiladigan talablar ochiq bo’lishini hamda ta’lim oluvchilar uchun shakl va mazmun jihatidan tushunarli darajada ifoda qilingan mazkur talablar o’quvchilar va ularning ota-onalariga ma’lum bo’lishini ko’zda tutadi. Madomiki, yuqorida zikr etilgan masalalar ta’lim-tarbiya jarayonini takomillashtirishga va uning samaradorligini oshirishga qaratilgan ekan, avvalo respublikamizda ko’p sonli o’quvchilar jamoasi mazkur masalani chuqur o’rganib olish va tahlil qilishi hamda o’zlarining ish faoliyatida bunga amal qilishi lozim. Sanitariya gigiyena o’qituvchi va o`quvchilar uchun mazkur o’quv qo’llanma tuzuldi.