Toshkent turizm va mehmonxona menejmenti texnikumi

Hudud, tarmoq va vazirlik bo‘yicha tahlil
Hudud, tarmoq va vazirlik bo‘yicha erishilgan asosiy eng muhim
ko‘rsatkichlarni tahlil qilish iqtisodiyotni makro boshqarishda o‘ta mu-
him masala. Ushbu tahlil turi tegishli statistik ma’lumotlarni o‘rganish
asosida amalga oshiriladi. Bunda hudud, tarmoq va vazirlik bo‘yicha
ijtimoiy-iqtisodiy ko‘rsatkichlar, ya’ni yalpi ichki mahsulot, mehnat
unumdorligi, o‘rtacha ish haqi va shu kabi ko‘rsatkichlar o‘rganiladi.
Tahlilning boshqa turlari
Mavzuga oid tahlil. Xo‘jalik faoliyatida muayyan mavzuga oid bo‘l-
gan jarayonlar va ularga tegishli bo‘lgan obyektlarni alohida tarzda,
batafsil va tizimli o‘rganishga ehtiyoj mavjud bo‘ladi. Misol uchun,
mehnat resurslari va ulardan samarali foydalanishning tahlili, asosiy
vositalar tahlili, material resurslar va ulardan foydalanish tahlili kabilar. 
Marjinal tahlil. Xarajatlarning doimiy va o‘zgaruvchan turlarga aj-
ratib foyda hajmini aniqlash va uning samaradorligini oshirishga qara-
tilgan tahlil.
Texnik-iqtisodiy tahlil. Ushbu tahlil turi aniq mehnat bilan mahsu-
lotning belgilangan sifatlarini saqlab qolgan holda, natural ko‘rinishida
amalga oshiriladigan ishlab chiqarish jarayonlarini sabab-oqibat asosida
o‘rganadi. Bunga misol qilib mehnat resurslari, asosiy vositalar, xom-
ashyolar, texnologiyalar va shu kabilarning moddiy ko‘rinishdagi o‘zaro
uzviy faoliyatini ko‘rsatish mumkin.
Ijtimoiy-iqtisodiy tahlil. Har qanday iqtisodiy faoliyatdan kutilayot-
gan asosiy natija u jamiyatga (korxona va uning xodimlari, korxona
faoliyati bilan bilvosita bog‘liq bo‘lgan insonlar hayoti va shu kabilar)
qanday ijtimoiy sharoitlar yaratgani va ularning rivojlantirib borayotgan-
ligi bilan baholanadi. Misol uchun, ishlab chiqarishda xodimlar sog‘ligi-
ga zarar yetkazmaydigan sharoitlarni yaratish, xodimlar sog‘ligini doimo
mustahkamlovchi omillarni vujudga keltirish, maishiy, uy-joy, sport,
ma’naviy tadbirlar va shu kabilar.
Iqtisodiy-ekologik tahlil. Korxonalar faoliyatida ekologiya bo‘yicha
tahlilni olib borish davrimizning dolzarb vazifasidir. Mazkur tahlilda
jamiyatning, xususan korxona faoliyatining tabiat bilan munosabati
hamda unga ko‘rsatayotgan ta’sirlari tadqiq qilinadi.
Ekologiya tahlilini olib borishdan maqsad jamiyat va tabiat o‘rtasi-
dagi muvozanatni doimo saqlash hamda uni imkon qadar yaxshilashdir.
Ekologik tahlilni samarali amalga oshirish jamiyatning rivojlanish
darajasidan kelib chiqadi.