172
Klinikasi.
Klinik jihatdan o‘tkir davri sindromi umummiya simptomlari,
engil va tez qaytar o‘choqli nevrologik simptomatika, vegetativ simptomlar bilan
kechadi.
Diagnostikasi.
Hushning buzilishi,
amneziya, bemorning shikoyatlari –
bosh og‘rishi, aylanishi, ko‘ngil aynishi, qayt qilishi, Gurevichning okulostatik
fenomeni, yuz qon tomirlari tonusining labilligi, gipergidroz, o‘ziga
xos klinik
immunologik ko‘rsatkichlar, nevrologik status, vestibulyar sindrom, ko‘z to‘r
pardasi angiopatiyasi, vegetativ sinamalar. Orqa miya suyuqligi bosimini aniqlash,
kompyuter tomografiya diagnostikaga yordam beradi.
Xushning buzilishi
(karaxtlanishdan sopor holatigacha)
sekundlardan bir
necha daqiqagacha davom etadi.
Karaxtlanishda —
xushning so‘nishi, so‘zli
muloqot saqlanib qoladi, tashqi ta’sirotlar qabul qilish bo‘sag‘asi ortadi, ruhiy
faollik
susayadi, ruhiy faoliyatning qiyinlashuvi, sekinlashuvi va siyraklashuvi
kuzatildi. Diqqat kamayadi, nutqli muloqot saqlangan, berilgan savolarga javob
ma’lum bir vaqt-pauzadan keyin bo‘ladi.
Amneziya
— ma’lum bir vaqtning ichida
hozirgi yoki bo‘lib o‘tgan voqealarni xotiradan yo‘qolishi. Amneziya qisqa vaqtni
o‘z ichiga oladi va retrograd (bevosita shikastlanishga
olib kelgan hodisani
xotiradan yo‘qolishi),
kongrad
(xushning yo‘qolishi davridagi xotiraning
yo‘qolishi) yoki
anterograd
(shikastlanishdan keyingi vaqtni xotiradan o‘chishi).
Ko‘pincha ular birgalikda kelib,
anteroretrograd
amneziya kuzatiladi. Geskill S.,
Merlin A. 1996 y. ma’lumotlariga ko‘ra amneziya bemorlar xushini
yo‘qotganligidan dalolat beradi.
Hush tiklanganidan keyin tarqoq bosh og‘rishi (ba’zan zarb tekkan sohada)
og‘riqlar, bosh aylanishi, umumiy holsizlik, quloq shang‘illashi, terlash, uyqu
yomonligi, xotira, diqqat kamayganligi, apatiya va kayfiyatning yomonligi bo‘ladi.
Ba’zan
poliuriya kuzatiladi, bemorlarning ko‘ngli aynishi bo‘lib, qusish
kuzatilmasligi ham mumkin. Ko‘pincha bemorlarni ko‘ngil aynishi, qusish bezovta
qilib, odatda qusish bir ikki marotaba va bevosita shikastlanishdan keyin
kuzatiladi
.
Bemorlarda bosh og‘rishi kuchayib, ko‘z harakatlarida va ko‘zini ochib-
yumganida ko‘z olmasida og‘riqlar sezishi mumkin, yorug‘lik nuridan peshona
173
sohasida va ko‘z olmasida og‘riqlar kuchayishi
(Gurevich va Manna simptomlari
)
kuzatiladi.
Gurevichning okulostatik fenomeni
— ko‘z olmasini
harakatlanashida muvozanat
buziladi. Ko‘z yuqoriga harakatlanganda orqaga yiqilib ketish va pastga
harakatlanganda oldinga yiqilib ketish bo‘ladi. Quloqlarda shang‘illash, bosh
aylanish va ko‘ngil aynish kuzatiladi.
To‘r parda angiopatiyasi
Do'stlaringiz bilan baham: