Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar



Download 7,8 Mb.
Pdf ko'rish
bet79/202
Sana16.06.2022
Hajmi7,8 Mb.
#677996
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   202
Bog'liq
fayl 2066 20211105

Uzilish 

 
to‘qimalarni anatomik butunligi buzilib kechadigan 
shikastlanishga aytiladi (71-rasm).
 
71-rasm. Axil payi uzilishi
 


168 
To‘qima elastlikligidan ortiq kuch ta’sirida uzilish ro‘y beradi. Terining 
elastikligi kuchli bo‘lganligi uchun teri uzilishi kam uchraydi. Teri osti yog‘ 
to‘qimasi, mushak, fassiya, paylar va boylamlar uzilishi ko‘proq uchraydi. Uzilish 
sohasida og‘riq, shish va qon quyilishlar kuzatiladi. Uzilishlar to‘liq yoki to‘liq 
bo‘lmagan bo‘ladi. Hamshiralik jarayonida davolash rejasini tuzishda to‘liq 
uzilishlarni operativ (shoshilinch) davolanishini hisobga olish kerak. 
ShOK TASNIFI:
1. Kelib chiqishiga ko‘ra: gipovolemik (travmatik, kuyish, operatsion, 
gemorragik); anafilaktik, kardiogen, infeksion-toksik, septik. 
2. Og‘irlik darajasiga ko‘ra: kompensirlashgan, dekompensirlashgan, paralitik. 
3. Rivojlanish vaqtiga ko‘ra: birlamchi, erta; ikkilamchi, kechki yoki toksik.
4. Davrlariga ko‘ra: erektil va torpid. 
TRAVMATIK ShOK 
Travmatik shok – aylanuvchi qon hajmini va kapillyar qon aylanishini 
keskin susayishi bilan kechuvchi shok. Mikrotsirkulyasiyaning keskin kamayishi 
natijasida hayotiy zarur to‘qima va a’zolardagi gipoksiya holatidan o‘lim holati 
vujudga keladi (Fine ta’rifiga ko‘ra uchta «G» – gipovolemiya, gipotenziya
gipoksiya).
Erektil davr 
– shokning boshlanish vaqtida bo‘lib, kuchli og‘riq va 
bemorning psixik bezovtalanishi bilan kechadi. Bu davr qisqa muddatli bir necha 
soniyalardan yarim soatgacha davom etishi mumkin. N. I. Pirogov bu davrni 
quidagicha tariflagan: «agarda shikastlangan, bemorda qiyqiriq eshitilsa, yuzlari 
cho‘zinchoq, o‘tkir, oqargan bo‘lib qolsa va tortishishlar kuzatilsa, pulsini 
tezlashishi va taranglashishi kuzatilsa, nafas olishi qisqa va yuzaki bo‘lsa, 
shikastlanishning qanday bo‘lishiga qaramay davolashga shoshilish kerak».
Torpid davrni 
– N.I.Pirogov quidagicha tasvirlaydi: «bog‘lov punktida qo‘l 
yoki oyog‘i uzilgan qotib qolgan bemor qimirlamay yotibdi: u baqirmaydi va 
tovush chiqarmaydi, shikoyat qilmaydi, hech qanday harakat qilmaydi va harakatni 
talab qilmaydi; tanasi sovuq, yuzi o‘liknikidek oqargan; qarashi uzoqqa taqalgan
pulsi ipdek bo‘lib zo‘rg‘a paypaslanadi. Berilgan savollarga javob bermaydi yoki 


169 
shivirlash bilan javob beradi, nafas olishi ham juda sust eshitiladi. Jarohat va teri 
sezuvchanlikni yo‘qotgan, agarda osilib turgan katta nerv tomiri biror narsa bilan 
ta’sirlansa bemor yuzidagi mimik mushaklarni qisqarishi bilan javob beradi. 
Bazilarida bunday holat o‘limgacha davom etadi». 

Download 7,8 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   202




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish