Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

Qorin churralari etiologiyasi va patogenezi. 
Churralar mahalliy va umumiy 
xarakterdagi sabablardan hosil bo’lishi mumkin, moyil qiladigan va keltirib 
chiqaradigan turlarga bo’linadi.
Churralar hosil bo’lishining moyillik kiladigan sabablariga churra eng ko’p 
hosil bo’ladigan joylarda qorin devori tuzilishining mahalliy anatomik 
xususiyatlari kiradi. Bu kuchsiz joylar yoki «churra nuqtalari» quyidagilardir: a) 
chov kanali zonasi; b) sondagi oval chuqurcha zonasi; v) qorin oq chizig’i
aponevrozining kindik ustidagi va kindik oldidagi bo’limi; g) Spigeli chizig’i
zonasi; d) Pti uchburchagi zonasi; ye) Gryunfel’d — Lesgaft to’rtburchagi zonasi; 
j) yopqich teshik zonasi. 
Qorin devori tuzilishining anatomik xususiyatlari ayollarda va erkaklarda turli 
xil churralarning taqsimlanishiga ham ta’sir ko’rsatadi. Son churralarining ko’p 
uchrashi ayollarda chanoq halqasi enining serbarligi bilan bog’liq. Erkaklarda son 

---

291 
churralarining ko’p uchrashi ularda chov halqasining birmuncha kengligi bilan 
izohlanadi. Embrion davrida u orqali tuxum yorg’oqqa tushadi va urug’ kanalchasi 
(tizimchasi)dan o’tadi, shuningdek chov yorig’i tuzilishining ham o’ziga xos 
xususiyati (uchburchak) bor. Ayollarda chov oraliri yoriqsimon shaklga ega. 
Umumiy moyillik qiladigan omillarga: irsiyat, yosh (umrining birinchi 
yoshidagi bolalarda ko’krak devori kuchsiz, keksalarda qorin devori to’qimalari 
atrofiyaga uchragan bo’ladi), jins (ayollarda chanoq va son halqasining tuzilish 
xususiyatlari, erkaklarda chovning kuchsizligi), gavda tuzilishining xususiyatlari, 
semiz-oriqlik, tez-tez tug’ish, qorin devori shikastlari, operatsiyadan keyingi 
chandiqlar, qorin devori nervlari falajini kiritadilar. 
Bu umumiy omillar qorin devorining mahalliy zaiflanib qolishiga olib keladi.