Toshkent tibbiyot akademiyasi ergashev u. Y. Xirurgik kasalliklar

Sun’iy oqmalar 
bemorlarni umumiy ahvolini yaxshilash, oziqlantirishni yo‘lga 
qo‘yish yoki a’zolar saqlamasi yoki sekretini tashqariga chiqarib yuborish uchun 
qo‘yiladi. Sun’iy oqmalar vaqtinchalik yoki doimiy bo‘lishi mumkin. Sun’iy 
ravishda labsimon tashqi oqmalar uzoq muddatga qo‘yiladi (gastrostoma, 
xoletsistostoma, kolostoma). A’zolararo va boshqa ichki oqmalar (enteroentero, 
gastroentero, xoledoxoduodenoanastomoz) ham shular jumlasiga kiradi. Tashqi 
sun’iy oqmalar odatda operativ yo‘l bilan bartaraf qilinadi. 
Xususiy qism 
XII. Qorin churrаlаri 
 
Anatomik-fiziologik ma’lumotlar. 
Qorin churrasi (hernia) deb, qorin 
bo’shlig’idan ichki organlarning qorin devoridagi tabiiy yoki sun’iy teshik orqali 
uning tashqarisiga, qorin pardasining ularni qoplab turadigan devor oldi varag’i 
bilan birga chiqishiga aytiladi. 
Qorin pardasi bilan
 
qoplanmagan ichki organlarning tabiiy teshiklar orqali 
chiqishiga tushish (prolapsus) deyiladi. 

---

287 
Qorin churralaridan farqli ravishda eventeratsiyada ichki organlarning 
periyetal qorin pardasisiz shikastlangan qorin devori orqali teri ostiga (teri osti 
eventeratsiyasi) yoki tashqariga (tashqi eventeratsiya) chiqishi sodir bo’ladi. 
Qorin churralari tashqi va ichki bo’ladi. 
Tashqi churralarda ichki organlar qorinning oldingi devoridagi, chanoq, bel 
yoki dumba sohasidagi teshik orqali tashqariga chiqadi. 
Qorinning ichki churrasi qorindagi ichki organlarning qorin pardalariga va 
qorin bo’shlig’idagi ichak xaltalariga (bursa omentails, foramen Winslou, flexura 
duodenale junalis, recessus subcolecalis ilieocolis, intersigmoidcus), shuningdek 
diafragmaning tabiiy yoki orttirilgan teshiklariga chiqishidan iborat
 (
Ras. 1). 
Qorinning tashqi churralari — ko’p uchraydigan xastalik, churra bilan hamma 
aholining 3-4 foizi og’riydi. Eng ko’p chov churralari (75%), so’ngra son (8%), 
kindik (4%), operatsiyadan keyingi churralar (14%) kuzatiladi, churralarning 
qolgan formalari 1 foizni tashqil qiladi. Erkaklarda ko’proq chov churralari, 
ayollarda son va kindik churralari bo’ladi.