Тошкент Тиббиёт Академияси

АНОРЕКСИГЕН ВОСИТАЛАР.

(ah – бартараф этиш, orexis - иштаҳа).
Бу гуруҳ воситалари асосан алиментар семизликда қўлланилади. Семизлик кўпгина хасталиклар – патологияларни кечишига салбий таъсир кўрсатади, чунки унда модда алмашинуви ва юрак томир системаси бузилади. Семизликни бартараф этишнинг энг самарадор усули бу овқат истеъмол қилишни чеклашдир. Лекин буни амалга оширишга очлик ҳисси тўғоноқ бўлади. Ана ўша оғир кечувчи очлик ҳиссини бартараф этиш учун анорексиген воситалар қўлланилади.
ФЕНАМИН – марказий ва периферик адреномиметик хоссасига эга бўлганлигидан, тўқлик марказини қўзғатиб очлик ҳиссини сусайтиради. Лекин фенамин кучли психостимулятор бўлганлиги сабабли уйқусизлик, безовталаниш, тахикардия ва қон босимини оширади. Бу билан бир қаторда унга тобелик ривожланади, чунки эйфория чақиради. Шу сабабдан бу дорини анорексиген восита сифатида қўллаш мумкин эмас. Лекин фенаминнинг унумлари синтезланган бўлиб, улар кўпроқ танлаб анорексиген таъсир кўрсатадилар.
ФЕПРАНОН – фенаминга нисбатан МНСга кучсизроқ таъсир кўрсатади (қўзғатади). Периферик адренергик структураларга камроқ таъсир этади.
Қўлланилиши: алиментар семириш, адепозогенитал дистрофия, гипотериоз ва бошқа турдаги семизликларда. Фепранон билан даволаш қуввати паст бўлган пархез ва очлик кунларини ўтказиш билан биргаликда олиб борилади. Беморлар фепранонни яхши қабул қиладилар. Даволаш 1,5-2 ой давом этади.
Қўллаш мумкин бўлмаган ҳолатлар: юқори даражадаги хафақон хасталиги (ГБ), кучли даражада мия ва коронар қон айланишининг бузилиши, миокард инфаркти, тиреотоксикоз, глаукома, гипофиз ва буйрак усти безининг хавфли ўсмалари, қандли диабет, психозлар, тутқаноқ хасталиги, уйқунинг бузилишлари. Фепранонни МАО ингибитроллари ниаламид билан бирга қўллаш мумкин эмас.
ДЕЗОПИМОН – фепранонга ўхшаш. Анорексиген таъсири МНС ни кучли қўзғатмай юзага чиқади, қон босимини кучсиз даражада оширади.
Кўрсатмалар: фепранонникига ўхшайди.
МАЗИНДОЛ – фенамин каби МНСни қўзғатади. Ундан 5-10 марта кучли.