Тошкент Тиббиёт Академияси

Вакт тавсифи бўйича:

• 
  доимий (1 минут давомида вибрация тезлигини ўлчами 6 дб гача ўзгаради). Масалан, доимий вибрация тракторни бошқаришда, транспорт хайдовчиларда учрайди.
  
• 
  доимий бўлмаган ( 1 минут ичида вибрация тезлигини ўлчами 6 дб дан ортиқ ўзгариши).
  

Вибрацияни организмга таъсири
Вибрацияни организмга биологик таъсири унинг амплитудасига боғлиқ, қанчалик амплитудаси катта бўлса, шунчалик организмга таъсири кучаяди.Организмга таъсири амплитудасидан ташқари, яъни таъсир жадаллиги (кучи)га, частотасига,спектрал таркибига ва таъсир вақтига боғлиқ.
Умумий вибрация таъсири натижасида ошқозон ичак йўлининг холати ўзгаради, яъни секреция фаолиятининг бузилишига олиб келади. Бунинг натижасида гастритлар ривожланиши мумкин.
Бундан ташқари аёллар жинсий органларида анатомик ўзгаришлар пайдо қилади. Унинг натижасида бачадон деворчаларин пастга тушиши, бачадон фаолиятидаги функционал ўзгаришлар яъни хайз кўриш циклини бузилишига олиб келади.
Маҳаллий вибрация таъсирида асосан қўл орқали таъсир этиб организмдаги тўкималарни ҳусусиятига қараб, қўл ва тана бўйлаб турли масофаларга тарқалиши мумкин. Олимларимиздан профессор Андреева Галанина изланишлари шуни кўрсатадики, вибрациянинг 63Гц частотадан юқориси вибрацияни қўл тўкималаридаёк сўниб, узоқка тарқалмайди.ундан паст частотали вибрация қўлдан елкагача, хатто бошгача таъсир қилиши мумкин.
Маҳаллий вибрациянинг таъсирининг биринчи белгилари-қон-томирларининг бошқарилишининг бузилишидир, айникса капиллярнинг торайишидир. Бунинг оқибатида қўл панжа териси ҳарорати пасайиши ҳисобланади.
Маҳаллий вибрациясининг ўзига хос белгиларидан бири –тери орқали барча сезувчанлик турларини пасайиши ва нихоят, вибрацион сезувчанлиги пасайишидир.
Энг ҳавфли диапазон 125-250 Гц. Частотали вибрация ҳисобланади. Вибрацияни узоқ муддат таъсир қилиши, мушакларда ўзгаришларга олиб келади. Уларда мушак кучи ва тонуси пасаяди, дистрофик жараёнлар пайдо бўлади. Нихоят вибрация таъсири натижасида таянч ҳаракат аппаратларида ўзгаришлар яъни бўгин ва суякларда дистрофик ўзгаришларга олиб келади. Бунинг натижасида вибрация касаллиги келиб чиқади.
Вибрация таъсирини кучайтирувчи омиллар асосида паст ҳарорат ва юқори ҳаво ҳаракат тезлиги вибрацион касаллигига тез чалинишга олиб келади. Меҳнат гигиенаси врачи, шуни эсда тутиши керакки, вибрация омили бор бўлган ишлаб чиқариш корхоналарининг иш жойларида албатта микроклимат кўрсатгичларини аниқлаш учун санитар гигиеник лабораторияни талаб нормаларини ўз вақтида бериб назорат килиб туришлари лозим.