Тошкент Тиббиёт Академияси

Лазер мосламаларини ишлатилганда муҳофаза чоралари.
Лазер нурланишларини салбий таьсирини олдини олиш чоралари бевосита мосламаларни ўрнатилиш жараёнидан бошлаб амалга оширилиши керак. Уларга қуйидаги тадбирлар киради:
- хонадаги деворлар нўрни ютувчи қатламлар билан копланилиши;
- хонада мавжуд мослама ва ускуналарнинг сатхларини тук рангга акс этиш коэффиценти 40% гача буяш;
- иложи борича манбани алоҳида хонада жойлаштириш;
- лазер мосламаси ўрнатилган хона эшигига махсус белги куйиш;
- лазер нури йўлини экранлаш;
- хоналарга ажралиб чиқувчи омилларга қарши кўраш учун рационал вентиляциядан фойдаланиш;
- иш сатхларида гигиеник талабларга мос ёритилганликни яратиш;
- йўл йўлакай ҳосил булувчи омилларга қарши самарадор чораларини тадбиқ этиш;
- технологик жараённи кузатиш дарчаларида махсус экран урнатиш;
- шаҳсий ҳимоя воситаларидан фойдаланиш;


ИШЛАБ ЧИҚАРИШДА ШОВҚИН.
Шовқин ишлаб чиқаришда кенг тарқалган физик омиллар қаторига киради. Шовқин ишлаб чиқаришда ҳосил бўладиган турли частотали, турли жадалликдаги, турли баландликдаги, турли кучга эга бўлган вақт бирлигида тартибсиз ўзгариб турувчи, организмга нохуш таъсир кўрсатадиган товушлар йигиндисидир. Агар товушлар йигиндисини бир тизимга кўйсак :

16 Гц гача	16-20 000 Гц	20 Кгц	10^9 - 10^13 Гц
Инфратовуш	товуш	Ультратовуш	гипертовуш

Шовқин - энг кўп тарқалган ишлаб чиқариш санитария омилаларидан бўлиб ҳисобланади. Чунончи парчаланиш. Куймаларни текслаб кесиш ва чиқариш моторларни синаш портлатиш ишлари йигириш тукиш штамлаш ва шунга ўхшаш жараёнлар ишчилар организмга салбий тасир кўрсатиш мумкин бўлган кучли ва жадал шовқин ҳосил бўлиши билан боради. ишлаб чиқаришдаги шовқин ҳосил бўлиши билан ишчиларнинг соғлигига салбий таъсирини олдини олиш, Ҳозирги кунда катта гигеник ва ижтимоий муаммо бўлиб ҳисобланади.

Шунинг учун ҳам ишлаб чиқаришдаги шовқинни ўлчаш тахлил қилиш ва баҳолай билиш шунингдек унинг таъсирини олдини олиш Ҳозирги кунда катта гигиеник ва ижтимоий муаммо бўлиб ҳисобланади. ДСЭНМ МГ шифоқорининг ишини асоси ҳисобланади.