Тошкент Тиббиёт Академияси

Цемент ишлаб чиқариш.
Цемент қуруқ ва хул йўл билан тайерланади. Аше: охак, мергель тури, пемза, ёкилги чиқиндилари ва бошқалар.
Технологик жараён: Аше майдаланади ва аралаштирилади, бу қоришма турбасимон печларда куйдирилади. Куйдириш жараёнида клинкер олиниб, улар шарсимон тегирмонда майдаланади ва фракцияларга бўлинади - мана шу турли маркадаги цемент бўлади.
Асосий ишлаб чиқариш ва санитария омиллари: чанг (аше ва тайёр махсулот) ; материологик (нурли ва қонвекцион иссиқлик ), кучли шовқин. Чанг сабаблари: жихозни етарли беркилмаслиги, технологик жараённи бузилиб туриши, ташиб келишда баландликни ўзгариши, чиқаётган ҳавони етарли тозаланмаслиги сабабдир. Ишчиларда айрим касб касалликлар пайдо бўлиши мумкин ( пневмоқониоз, чанг бронхити, экзема, бронхиал астма). Нафас йўллари касалликлари кўпайиши кузатилади
Темир бетон махсулотларини ва қонструкцияларини ишлаб чиқариш
Технологик жараён: бетонли қоришмани олиш ( цемент, кум, гравий, шебень, керамзит, аглопирит) ёпиштириш ва махсулотга шакл бериш. Аше аввал майдаланади, сўнг улчаниб корилади. Ошланадиган арматуралар, нуктали, айлана ва бошқа турдаги пайвандлаш орқали амалга оширилади.Сунгра арматура жойлаштирилган шаклга бетон қоришмаси қўйилади ва вибраторлар ёрдамида зичланади. Энг сўнгги босқич махсулотни сув бугида махсус камераларда қайта ишлашдан иборат.Меҳнат шароити; асосий омиллар чанг, шовқин, тебраниш ва метеошароит. Чангни руҳсат этилган миқдордан ошиб кетиши, унга қарши кўрашиш заруриятини келтириб чиқаради.
Метеошароит асосан ташқаридаги ҳаво билан боғлиқ, чунки кўп холларда иш ярим очиқ хоналарда олиб борилади. Бирок шакл берувчи цехларда ҳарорат нисбатан баланд (35 С), намлик эса (90%) бўлади. Пишириш печларининг ёнида ҳарорат +35 С, нурланиш эса соатига 1500-2400ккал/м.квга етади. Пайвандлаш ишлари олиб борилганда аэрозоль қонденсацияси, ортиқча ёруғлик ҳосил бўлади. Шу боис у ердаги ишчиларда тебраниш касаллиги, эшитиш аъзолари касалликлари, пневмоқониоз, бронхиал астма, дерматит ва экзема каби касалликлар пайдо бўлиши кузатилган.
Олдини олиш чоралари: қурилиш материаллари ишлаб чиқарувчи корхоналар учун техника ҳавфсизлиги ва ишлаб чиқариш снитария қойдалари методик қулланмага амал қилинади. Асосий эътибор комплекс мезханизациялашга ва автоматлаштиришга қаратилади. Шунингдек жихозларни зич герметик епиш, вентиляцияни яхши ишлашига эътибор бериш зарур. ШХВ ва санитария жихозлари билан таъминлаш,уз вақтида тиббий кўрикдан ва санитария маориф тушунтириш ишлари олиб бориш ҳам зарур.