Тошкент тиббиёт академияси одам анатомияси фанидан маъруза №1

Тошкент Давлат Cтоматология институти АНАТОМИЯДАН МАЪРУЗА № 1

• МАВЗУ: Анатомия фанига кириш, фаннинг ривожланиш тарихи.Абу Али Ибн Синонинг анатомия фанининг ривожланишига қўшган беқиёс ҳиссаси. Одам танасини конститутцияси ва ёшга қараб ўзгариши. Шакл ва вазифанинг бирлиги

Маъруза режаси

• Aнaтoмия фaни вa унинг вaзифaлaри.
• Aнaтoмиянинг ўргaниш усуллaри.
• Oдaм aнaтoмияси ривoжлaниши тaриxи.
• Абу Али ибн Синонинг aнaтoмия фани ривoжлaнишига қўшган беқиёс хиссаси
• Xaлқaрo Aнaтoмик нoмeнклaтурa.
• Oдaм oргaнизмидa скeлeтнинг axaмияти.
• Одам танасини конститутцияси ва ёшга қараб ўзгариши.
• Шакл ва вазифанинг бирлиги
• Хулоса.

Анатомия - грекча anatome - кесиш, бўлиш сўзидан ҳосил бўлиб, одам аъзо ва тўқималарининг тузилишини ва шаклини ўрганадиган медицинанинг заминий фани бўлиб ҳисобланади. Бу фан одам тузилишини, аъзолар гуруҳининг тузилишини ўзаро бажарадиган вазифаси орқали боғланган ўрганади.
Москва Университетининг профессори Е.О.Мухин (1766-1850) одам анатомияси фанининг аҳaмиятини қуйидагича таърифлаган эди: «Одам анатомиясини билмаган шифокор фойдасизгина эмас – балки зарарлидир».
Академик Зуфаров Комилжон Ахмеджонов (1925-2004) анатомия фанининг аҳaмиятини қуйидагича таърифлаган эдилар: «Анатомияни билиш – аввало инсон ўзини билиш ва чуқур англашдан бошланади».
Профессор Худойбердиев Рахим Эгамбердиевич (1922-2003) анатомия фанининг аҳaмиятини таърифлаб: «Инсон ўзини билмагунча – беморни хеч қачон тушунолмайди».
I. Сагитал сатҳ - ўртадан олдиндан орқа тарафга ўтказилади. Натижада одам тенг бўлган икки қисмга ажралади. Ўртадаги сатҳ медиал юза - medianus дейилади. Ўртадаги сатҳдан узоқдаги ҳосилалар - lateralis дейилади.

• Фронтал сатҳ - сагитал сатҳга перпендикуляр ҳолда, пешона суягига параллел холда ўтказилади. Натижада одам олдинги ва орқа қисмларга ажралади. Олдинги бўлакка яқин тўрган ҳосилалар - anterior, орқа бўлакка яқин ҳосилалар - posterior дейилади.

III. Горизонтал сатҳ - горизонт бўйлаб, аввалги сатҳларга нисбатан тўғри бурчак остида ўтказилади. Натижада одам юқори ва пастки қисмларга ажратилади. Юқори қисмга яқин ҳосилалар - superior, пастки бўлагига яқин ҳосилалар - inferior дейилади.