Toshkent «noshir» 2017

Mukofot 
– xaridor tomonidan sotuvchiga optsion sertifi-
katidan ko‘chirmaga qarshi to‘lanadigan optsion narxi.
Ichki qiymat 
– shartnoma zudlik bilan sotilgan vaziyatda
optsion egasi olishi mumkin bo‘lgan daromad. U bazis ak-
tivining joriy narxi va shartnomada kelishilgan ijro narxi
o‘rtasidagi farqning miqdoriga teng.
Tashqi qiymat 
– mukofot hamda optsionning ichki qiymati
o‘rtasidagi farq, uning hajmi shartnomaning muddatliligiga,
kursning barqarorligiga va foiz stavkalarining dinamikasiga
bog‘liq.
Optsion va fyuchers savdolarining negazida olibsotarlik
manfaati, qimmatli qog‘ozlar kursining ko‘tarilishi yoki pasa-
yishidan pul ishlab olishga intilish yotadi.
Sall optsioni chog‘idagi kontragentlar o‘yinining mexa-
nizmini ko‘rib chiqamiz.
Ushbu optsion shartlariga ko‘ra, optsion egasi qimmatli
qog‘ozlarni shartnomaga obuna bo‘lgan shaxsdan kelishilgan
narx bo‘yicha sotib olish huquqiga ega. Mazkur huquq ma’lum
muddat davomida amal qiladi. Optsionni sotib olish chog‘ida
xaridor sotuvchiga mukofot to‘laydi. Optsion sotuvchisi (ustiga
yozuvchi) agar aksiyalar egasi ushbu qimmatli qogozni sotishni
talab qilsa, ularni sotishga majburdir.
O‘zbekiston Respublikasining qonunchiligiga muvofiq,
optsionlar ular emitentining ilgari chiqarilgan shaxsiy qim-
matli qog‘ozlarini ham, uchinchi shaxslar qimmatli qog‘oz-
larini ham xarid qilish yoki sotish huquqini tasdiqlashi mum-
kin. Bazis aktivi emitentning birinchi marta muomalaga
chiqarilayotgan shaxsiy qimmatli qog‘ozlaridan iborat bo‘lgan
optsionlarning chiqarilishiga yo‘l qo‘yilmaydi.
Optsionlar egasining nomi yozilgan va ko‘rsatuvchi egalik
qiladigan turlarda bo‘lishi mumkin. O‘zbekiston Respub-
likasida optsionlar o‘ziga amerikacha xildagi optsionning
belgilarini jamladi, ya’ni optsion egasi o‘zining bazis aktivini
xarid qilish yoxud sotish huquqini yo ma’lum bir muddat
davomida, yoki aniq bir sanada amalga oshiradi.