Toshkent moliya instituti sh. N. Fayziev, R. D. Dusmuratov, A. A. Karimov, I. N. Kuziev, A. Z. Avlokulov



Download 2,15 Mb.
Pdf ko'rish
bet40/210
Sana27.01.2022
Hajmi2,15 Mb.
#412519
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   210
Bog'liq
@mustaqilishlar Audit 2014 (Sh.Fayziyev)

 

 

6

6

-

-

B

B

O

O

B

B

.

.AUDITORLIK FAOLIYATINI REJALASHTIRISH 

 

 

1. Auditorlik faoliyatini rejalashtirishning  



maqsadi, vazifalari, bosqichlari va asosiy tamoyillari 

 

Har qanday faoliyat, xususan auditorlik faoliyati ham samarali bo’lishi uchun 

dastavval,  uning  puxta  va  aniq  rejasi  yoki  dasturini  tuzish  lozim.  Ularning 

mazmuni qo’yilgan maqsad va uni bajarish uchun belgilangan aniq vazifalardan 

kelib  chiqadi.  Auditning  maqsadlari  xususan  quyidagilardan  iborat:  buxgalteriya 

hisobining  holatini  ekspertiza  yo’li  bilan  baholash,  yillik  moliyaviy  hisobot 

ma’lumotlarining xaqqoniy-ligini tekshirish va tasdiqlash valyuta muomalalarini 

taftish  qilish,  aktsiyalar  va  boshqa  qimmatli  qog’ozlar  emissiyasi  prospektining 

ma’lumotlarini tasdiqlash, korxonaning  moliyaviy  barqarorligini  mustaxkamlash 

bo’yicha tadbirlar ishlab chiqish, iqtisodiyot va moliyaviy huquq sohasidagi yangi 

qonunchilik hujjatlari bo’yicha aniq maslahat (konsultatsiya) o’tkazish va xokazo.  

Auditni rejalashtirish chog’ida auditorlik tashkiloti tomonidan qo’llaniladigan 

me’yorlar  №3  «Auditni  rejalashtirish»  nomli  auditorlik  faoliyatining  milliy 

standarti  (AFMS)  bilan  belgilanadi.  Yuqorida  ta’kidlanganidek,  audit  rejasini 

puxta tuzmasdan sifatli auditorlik tekshiruvi o’tkazish mumkin emas. Shu boisdan 

ushbu  standartga  batafsilrok  to’xtalib  o’tamiz.  Amalda,  auditni  rejalashtirish 

jarayoni auditorlik tashkiloti bilan xo’jalik yurituvchi sub’ekt o’rtasida shartnoma 

tuzilgunga qadar boshlanadi. Bu holat ko’p hollarda, agar mijoz bilan shartnoma 

tuzilmasa, auditni rejalashtirish bilan bog’liq xarajatlar qaysi manbalar hisobidan 

mablag’  bilan  ta’minlanishi  to’g’risidagi  savolni  yuzaga  keltiradi.  Keyinchalik 

shartnoma  tuzilgan  holda  auditni  dastlabki  rejalashtirishga  doir  ishlar  qiymati 

o’tkaziladigan auditorlik xizmatining umumiy qiymatiga qo’shiladi, aks holda u 

auditorlik  tashkilotining  mablag’lari  hisobidan  amalga  oshirilishi  lozim. 

Rejalashtirish auditorlik tekshiruvini boshlangich bosqichi bo’lib, auditorlar reja 




 

 

80 



tuzulgunga  qadar  bevosita  tekshiruv  jarayonini  boshlamasliklari  lozim. 

Standartga muvofiq auditni rejalashtirish quyidagi bosqichlarga bo’linadi:  

a) auditni dastlabki rejalashtirish; 

b) auditning umumiy rejasini tayyorlash va tuzish; 

v) audit dasturini tayyorlash va tuzish.  

Ushbu  standart  har  qanday  korxonani  auditorlik  tekshiruvidan  o’tkazishda 

ham  audit  rejasini,  ham  audit  dasturini  tuzishni  talab  etadi.  Darhaqiqat,  yirik 

xo’jalik  yurituvchi  sub’ektning  hisobotlarini  tasdiqlash  uchun  katta  auditorlik 

guruhi  tomonidan  tekshiruv  o’tkazilganida  bunday  ko’p  bosqichli  rejalashtirish 

zarur. Biroq, bizning fikrimizcha, unchalik katta bo’lmagan xo’jalik muomalalari 

kam sodir bo’ladigan, bir turdagi mahsulot ishlab chiqarish (ish, xizmat bajarish) 

bilan shugullanuvchi  mikrofirmalarda audit o’tkazganida, bunday keng qamrovli 

reja tuzish maqsadga muvofiq emas.  

Agar  auditorlik  tashkilotining  ko’pchilik  mijozlari  kichik  biznes 

korxonalariga  taalukli  bo’lsa,  u  holda  unchalik  katta  bo’lmagan  tuzatishlar 

kiritilganida ko’pchilik korxonalarni  tekshirish uchun mos keladigan namunaviy 

audit  rejasi  ishlab  chiqish  va  rejalashtirish  chog’ida  audit  dasturini  batafsil 

tuzishga  maxsus  e’tibor  qaratish  zarur.  Bunday  namunaviy  rejalar  bir  nechta 

bo’lib,  ular  bir-birlaridan  turli  biznesga  ega  korxonalar  uchun  farq  qilishlari 

mumkin.  Masalan,  savdo  korxonalari,  ishlab  chiqarish  va  xizmat  ko’rsatish 

korxonalari va xokazo. Shuningdek auditor qandaydir boshqa tamoyillar bo’yicha 

umumiy  namunaviy  rejalar  ham  tuzishi  mumkin.  Agar  umumiy  audit  rejasi 

sifatida  namunaviy  reja  tanlansa,  u  holda  rejalashtirish  chog’ida  asosiy  e’tiborni 

audit  dasturini  tuzishga  qaratish  zarur.  Rejalashtirish  auditorlik  guruhi  rahbari 

tomonidan  audit  o’tkazishning  umumiy  tamoyillari  kabi,  xususiy  tamoyillariga 

ham muvofiq amalga oshirilishi lozim. Ular: 

 

uyg’unlik (komplekslik); 



 

uzluksizlik,  



 

maqbullik.  




Download 2,15 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   210




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish