Toshkent moliya instituti sh. H. Tashmatov, X. S. Asatullayev, Z. G. Allaberganov

I ll BOB.  FEODAL JAMIYATI VA UNING YEMIRILISH 
DAVRIDAGI IQTISODIY TA’LIMOTLAR
3 .1 .  A rab-islom  m utafakkirlari iq tiso d iy  fikr lari
0 ‘rta asr davriga (feodalizm) kelib iqtisodiy hodisa va jarayonlami 
ancha  to‘g‘ri  aks  ettirgan  iqtisodiy  g‘oya  va  nazariyalar  shakllandi  va 
rivojlandi.  Ular  o‘sha  davr  ijtimoiy,  iqtisodiy  rivojlanishidan  kelib 
chiqqan holda o‘ziga xos  xususiyat kasb  etadi.  Bunday  xususiyatlardan 
biri  eng  awalo,  iqtisodiy  g‘oya  va  nazariyalarda  diniy  qarashlarning 
ustunligidir.  0 ‘sha  davrda  xo‘jalik  hayotidagi  diniy-axloqiy  me’yorlar, 
ulaming  bozor  iqtisodiy  munosabatlari  va  ijtimoiy  tizimda  demokratik 
tamoyillaming  o‘matilishiga  to‘sqinlik  qilishi  yangi  iqtisodiy  g‘oya, 
nazariyalaming din “pardasiga o‘rab” berilishiga sabab bo‘lgan.
Arab  mamlakatlarida  feodal  munosabatlaming  shakllanishi, 
ijtimoiy-iqtisodiy  hayot  sharoitini  to‘g‘ri  aks  ettiruvchi  iqtisodiy 
qarashlarning  kelib  chiqishi  yangi  islom  dinining  paydo  bo‘lishi  bilan 
bevosita  bog‘liq.  Ana  shunday  iqtisodiy  fikr  va  ko‘rsatmalar  islom 
dinining muqaddas  kitobi -  Qur’oni  Karimda  (arabcha -  qiroat, ya’ni 
o‘qish) keng tarzda o‘z aksini topgan.
Islom  dinida  Qur’oni  Karim  Alloh  tomonidan  payg‘ambarimiz