Toshkent moliya instituti mikroiqtisodiy

Ди/ч. = A- C- D.

Demak, ishlab chiqaruvchilar Q\ oraliqda mahsulot ishlab chiqarsa, umumiy yo‘qotish yanada ortadi va u (-B-C-D) yuzani tashkil qiladi.

ft ft Q,

2. 
   rasm. Minimal narx o‘rnatilishi natijasidagi yo‘qotishlar grafigi
   

Bunday holda har bir ishlab chiqaruvchi o‘z mahsulotining hammasining yuqori narxda sotaman deb o‘ylaydi. Pirovardda davlat tomonidan o‘matilgan minimal narx siyosati ortiqcha mahsulot ishlab chiqarish uchun ketgan xarajatlami qoplamaganligi sababli, ishlab chiqaruvchilaming foydasini ancha qisqartirib yuborish mumkin.

Nazorat savollari

1. 
   Bozor muvozanati deganda nima tushuniladi?
   
2. 
   Bozordagi muvozanat buzilishiga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi?
   
3. 
   Bozorda mahsulotlar ortiqchaligi qanday vaziyatda yuzaga keladi?
   
4. 
   Bozorda mahsulotlar tanqisligi yuzaga kelishi qanday yuz beradi?
   

4.Iste’molchi yutug‘i deganda nimani tushunasiz va u talabga ta’sir

ko‘rsatadimi?

5.1shlah chiqaruvchi yutug‘ining mohiyati qanday?

6. 
   Maksimal narxlaming mohiyati nimani anglatadi va ular o‘matilishining oqibatlari qanday?
   
7. 
   Minimal narxlar nima maqsadda o‘matiladi?
   
8. 
   Maksimal va minimal narxlar o‘matilishi bozordagi vaziyatga qanday ta’sir ko‘rsatadi?
   

6. 
   BOB. ISTE’MOLCHILAR, ISHLAB CHIQARUVCHILAR VA BOZORLAR SAMARADORLIGI
   

1. 
   Iste’molchi ortiqchaligi
   

Tasavvur qiling siz Elvis Presleyning birinchi albomi egasisiz va siz uni ishlatmaysiz. Siz Elvis Presleyning muxlisi emassiz, shu sababli uni sotishga qaror qildingiz. Buning yagona yo‘li kimoshdi savdosi o‘tkazish.

Bu kimoshdi savdosida to‘rt nafar Elvis Presleyning muxlislari ishtirok etishmoqda: Jon, Paul, George, va Ringo. Ulaming har biri albomga egalik qilishni istashadi, lekin har birida buning uchun to‘lashga tayyor pul miqdori chegaralangan. 1-rasm to‘rt xaridorlaming to‘lashi mumkin bo‘lgan maksimal narxlar ulaming to‘lov uchun tayyorligi deyiladi va bu xaridoming mahsulotni qancha baholashini anglatadi. Har bir xaridor albomni o‘zining to‘lov uchun tayyorligidan arzonroq narxda sotib olishni istaydi va to‘lov uchun tayyorligidan qimmatroq narxda albomni sotib olishni rad etadi. Narx to‘lash uchun o‘z tayyorligiga teng boisa, xaridor sotib olishga befarq boiishi mumkin.

Agar narx uning albomga qo‘ygan bahosi bilan aynan bir xil boisa, u uni sotib olish yoki pulini tejab qolishdan xursand boiishi mumkin.