Toshkent moliya instituti m. Y. Raximov, N. N. Kalandarova

Summa usuli; o 4rtacha geometrik usul; koeffitsiyent usuli; ballik usul;
masofa usuli.
677

---

R e y tin g b a h o la sh u su lla r i
№
Usullar
Aniqlash formulasi
1
Summa usuli
K f
x $
/
r 
=
1
Bu yerda:
f 
b
x jj, x ij -
i ko‘rsatkichning joriy va o4gan yildagi 
miqdori;
i= l,2 ,..., n, j= l,2 ,..., m
2
0 ‘rtacha 
geometrik usul
i
Г - 
“U
К , ~ \ П а
еj
'-J
“
3 Koeffitsient usuli
ti
I C j
= 
и
 
Cl.. 
J
^ J----
4
Ballik usul
n
К 
=
- 
m-
/ 
i
i
5
O b’ekt miqdori 
usuli
Xinj-r\
=max{^);f = 
Ъ- S t J
=
13,3. 
Korxonalar moliyaviy holatini reyting baholashda
qo‘llaniladigan ko‘rsatkichlar tizimi va ularni aniqlash usullari
Moliyaviy holatni reyting baholashda qoMlaniladigan ko‘rsatkich!ar 
tizimini aniq soni va tarkibini tanlash bo‘yicha yagona uslubiyot 
shakllanmagan. Shu sababli analitiklar, ekspertlar va ulaming guruhi, 
reyting agentlari har bitta tarmoq, soha va korxonalaming mulki shakli, 
faoliyati 
va 
boshqa jihatlari 
bo‘yicha 
tarkiblangan 
moliyaviy 
koeffitsiyentlar guruhi bo‘yicha uni aniqlash tartiblarini belgilaydilar.
Moliyaviy holatni reyting baholashda aniqlanadigan muhim 
ko‘rsatkichlar qatoriga quyidagi ko4rsatkichlar tizimini kiritish tavsiya 
etiladi:
- toMov layoqati va likvidlik ko‘rsatkichlari: joriy , oraliq va 
umumiy to ‘lov layoqati likvidlik ko‘rsatkichlari;
- moliyaviy barqarorlikni xarakterlovchi moliyaviy koeffitsiyentlar: 
avtonomiya, kapitallashuv, manevrlik koeffitsiyentlari va h.k.;
- ish aktivligini xarakterlovchi koeffitsiyentlar: aktivlar, kapital va 
majburiyatlaming aylanuvchanligi koeffitsiyentlari va h.k.;
- foyda va rentabellikni xarakterlovchi moliyaviy koeffitsiyentlar: 
aktivlar, kapital, xarajatlar rentabelligi koeffitsiyentlari va h.k.