Тошкент молия институти кредит-иқтисод факультети

1–жадвал 
Ўзбекистон Республикаси тижорат банкларининг кредит
қўйилмалари динамикаси ва унинг ЯИМдаги салмоғи
9
 
 
(млрд. сўм) 
Кўрсаткичлар 
2010 й. 2011 й. 2012й. 2013 й. 2014 й. 
2014 йилда 
2010 йилга 
нисбатан 
ўзгариши, 
(+,-) 
ЯИМ млрд. сўм 
61 831 
77 751 
96600 
119000 
144900 
83069 
Кредит қўйилмалари 
умумий суммаси, 
млрд. сўм 
11539 
15652 
20392 
26530 
34809 
23270 
ЯИМга 
нисбатан 
фоиз ҳисобида 
18,6 
20,1 
21,1 
22,3 
24,0 
5,4 ф.п. 
Юқоридаги жадвал маълумотларидан кўринадики, 2010-2014 йиллар 
мобайнида кредит қўйилмалари мутлақ миқдорининг ўсиш тенденцияси 
кузатилган. Яъни, кредит қўйилмалари 2010 йилда 11539 млрд. сўмни 
ташктил этган бўлса, бу 2014 йилга келиб 34809 млрд. сўмни ташкил этган ва 
2010 йилга нисбатан 23270 млрд. сўмга ортган. Шунга мос кредит 
қўйилмаларини ЯИМдаги улуши ҳам мазкур давр мобайнида 2010 йилга 
нисбатан 5,4 фоизли пунктга ўсиш тенденциясига эга бўлган. Бу ижобий 
ҳолат ҳисобланади ва иқтисодиётни тармоқларини банк кредитлари билан 
таъминлананиш даражасини ошаётганлигини билдиради. 
Ўзбекистон Республикаси тижорат банклари томонидан мамлакат 
иқтисодиётига ажратилган кредит қўйилмаларининг ўсиши қисқа муддатли 
9
Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг маълумотлари асосида ҳисобланди. 

---

ёки узоқ муддатли кредитлар ўсиши эвазига ўзгаришини таҳлил этиш муҳим 
аҳамият касб этади. Чунки иқтисодиётнинг реал секторларига бериладиган 
кредитларнинг муддати бўйича тақсимланиши, банк ресурсларининг 
муддатига ҳам боғлиқдир.
Банклар томонидан иқтисодиёт тармоқларига йўналтирилаётган кредит 
қўйилмалари таркибида тижорат банкларининг узоқ муддатли кредитлари 
улушини ошириш бўйича кўрилган чоралар туфайли банкларнинг кредит 
портфелиди 3 йилдан ортиқ муддатга берилган кредитларнинг улуши 
ҳозирги пайтда 75,0 фоиздан ошди ва сўнгги ўн йилда 28 баробар кўпайди.
Тижорат банклари фаолиятида кредит операциялари муҳим ўрин 
эгаллаб, банк активлари таркиби ва унда кредитларнинг улуши муҳим 
аҳамият касб этади. 
Қуйида келтириладиган жадвал маълумотларидан кўриниб турибдики, 
2011–2014 йиллар мобайнида иқтисодиётнинг реал секторларига тижорат 
банклари томонидан йўналтириган кредит қўйилмалари ва банк 
активларининг динамикаси келтирилган.