Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

8-jadval 
B
Bank 
Markaziy bank 
majburiyatlar 
Majburiy 
rezervlar 
Rezervdan 
ortiq 
Ssudaga berish  
mumkin bo’lgan  
pul 
 
A  
200000 
40000 
160000 
  160000 
 
B 
160000 32000 
128000  128000 
 
V 
128000 25600 
102000 102000 
 
G 
102000 20480 
81920 81920 
 
D 
8192 
va  hokazo 
16384 6553  65536 
 
Yaratilgan umumiy kredit pul miqdori 800000 
"A" bankdan ssuda olgan tadbirkor o’z sotib olgan tovarlariga chek bilan 
to’laydi. Bu chekni tovar sotgan bankka o’tkazadi. "B" bankda yangi 160000 pul 
vujudga keladi. Endi bu pulni 32000 so’mini rezervga o’tkazib, qolgan 128000 
so’mini qarzga berish mumkin. Bu bankdan qarz olgan mijoz olgan pulini turli 
yuridik shaxslar va jismoniy shaxslarga tovar va ko’rsatgan xizmatlari uchun to’laydi. 
Ular bu pullarni "V" bankka qo’yadilar. "V" bankning depozitlari 128000 so’mga 
ko’paydi. Bu bank o’z navbatida 25600 so’mni rezervga qo’yib 102400 so’mni 
kreditga beradi. Keyingi etapda 102400 so’mni olganlar "G" bankka qo’yib, ularning 
depozitlarini shuncha so’mga ko’paytiradi. o’z navbatida bu bank ham 20480 so’mni 
rezervga qo’yib, 8192 so’mni kreditga berish mumkin. Buning natijasida banklar 
tomonidan yaratilgan yangi pulning miqdori 472321 so’mgacha etadi.  
 
"G’ bankning aktivi 
"G" bankining passivi 
Rezerv 20480 
Depozitlar 102400 
Ssuda  81920 
               ---------- 
Jami  102400 
Jami        102400 
 
Mantiqiy fikr yuritadigan bo’lsak, banklar tomonidan yangi pul yaratilish 
jarayoni davom etadi, lekin ma’lum bir chegaragacha. Mana shu jarayon bank 
depozitlarini ko’payishini