Toshkent moliya instituti iqtisodiyot nazariyasi

Ipoteka krediti;
 ko’chmas mulk (er, bino, uy-joy kabilar)ni garovga qo’yib 
olinadigan kredit. Odatda ipoteka kreditidan asosan qishloq  xo’jaligida  asosiy  
fondlarni yangilash uchun yirik  kapital  quyilmalarni  qoplash  uchun  foydalaniladi.  
Davlat  krediti
; Davlat bir tomondan qarz oluvchi, ikkinchi  tomondan  qarz  
beruvchi sifatida maydonga  chiqadi.      
Bunda davlat krediti paydo bo’ladi. Davlat  aholidan, firma, korxonalar, 
tashkilotlar, banklardan qarz oladi. U davlatning  qarzdorlik  guvohnomasi  bo’lib,  u 
vaqti kelganda qarzni uzish va foiz tqlashni kafolatlaydi. Ularni markaziy va mahalliy 
xokimiyatlar chiqaradilar. Qarz  va  uning  foizi  byudjet  hisobidan  qoplanadi. 
Davlat  qarzni  eng  avvalo  byudjet  tanqisligini qoplash  uchun  oladi. AQShda  
davlat  obligatsiyalari emissiya tufayli  davlat qarzi 3 trln. dollardan  ortib  ketdi. 
Kredit  munosabatlarida  davlat faqat qarzdor vazifasini o’tamay,  qarz beruvchi  
rolini  ham  bajaradi.  Davlat o’z mablag’lari  hisobidan  bankda  qarz  fondini  
tashkil  etadi, xazinadan qarz beradi.  Xazina  qarzi  davlat  byudjetidan, korxona va 
firma, tashkilotlarga  ularning  moliyaviy sanatsiyasi (sog’lomlashtirish)  uchun  
sarflanadi. 
Bu  qarz  ham  ma’lum  muddatga,  qaytarib  berish va foiz to’lash  sharti  bilan  
beriladi. Foiz g’oyat  imtiyozli bo’lib daromad  olishni  ko’zlamaydi. Davlat o’z 
qarzidan  voz kechishi  ham  mumkin.