Toshkent moliya instituti "buxgalteriya hisobi" kafedrasi

7-jadval 
To‘rtinchi operatsiyadan keyin balans ko‘rinishi 
(ming so‘m) 
Aktiv 
O‘z-
garish 
Summa 
Passiv 
O‘z-
garish 
Summa 
Asosiy vositalar 
1 200 000 
Ustav kapitali 
1 275 000 
Tovar-moddiy 
zahiralar 
635 000 
Taqsimlanmagan 
foyda 
425 000 
Hisob-kitob 
schyoti 
-600000 100 000 To‘lanadigan schyotlar 
635 000 
Kassa 
50 010 
Byudjetga qarzlar 
-600000 100 000 
Balans 
 
1 985 010 
Balans 
 
1 985 010 
Yuqoridagilardan quyidagi xulosalarni qilish mumkin: 

I va II tipdagi o‘zgarishlar oldingi balans summasini hech qachon 
o‘zgartirmaydi. 

III va IV tipdagi o‘zgarishlar albatta oldingi balans summasini o‘zgarishiga 
olib keladi, jumladan uchinchi tip o‘zgarishlar balans summasini oshishiga, to‘rtinchi 
tip o‘zgarishlar balans summasini kamayishiga sabab bo‘ladi. 

Hech qachon balansdagi o‘zgarish tiplari bir vaqtning o‘zida aktivni bir 
summaga oshirib, passivni esa o‘sha summaga kamaytirishi mumkin emas. 

Hech qachon balansdagi o‘zgarish tiplari aktivni bir summaga ko‘paytirishga 
(kamaytirishga), passivni esa boshqa bir summaga ko‘paytirishga (kamaytirishga)
olib kelishi mumkin emas. 
 
3.3. Buxgalteriya balansi turlari 
Buxgalteriya balansining har xil turlari mavjud bo‘lib, ular quyidagi belgilari 
bo‘yicha tavsiflanadi: 

tuzilish vaqtiga ko‘ra; 

axborot hajmiga ko‘ra; 

mulkchilik shakliga ko‘ra; 

aks ettirish obyektiga ko‘ra; 

tozalash usuliga ko‘ra. 
Tuzilish vaqtiga ko‘ra buxgalteriya balanslari kirish, joriy, tugatish, bo‘linish 
va birlashtirish balanslariga bo‘linadi. 

---

49