Toshkent kimyo-texnologiya instituti oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi fakulteti

13-jadval 
Yog‘larni energetik qiymatlari  
 
Yog‘lar 
O‘rtacha energetik      
qiymati,   kJ 
Kishi organizmiga  
singishi, % 
 Sut yog‘i  
38,64 
93-98 
 Paxta moyi 
39,48 
95-98 
Kungaboqar moyi 
39,23 
95-98 
 Qo‘y yog‘i 
38,84 
74-84 
Mol yog‘i 
38,84 
75-83 
Sariyog‘ 
32,51 
93-98 
Margarin 
32,61 
93-98 
 
13-jadvaldan  ko‘rinib  turibdiki,  margarin  organizmga  singishi  bo‘yicha 
sariyog‘dan qolishmaydi, energetik qiymati bo‘yicha esa undan ustun turadi.  
Ma’lumki,  mayda  zarrachali  emulsiya  holatidagi  yog‘lar  kishi  organizmiga 
yaxshi  singadi.  Bunga  yog‘larning  suyuqlanish  harorati,  mazasi  va  hidi  ham  ta’sir 
etadi. Shu sababli, margarin uchun ishlatiladigan yog‘lar  aralashmasi shunday tanlab 
olinadiki, tayyor mahsulotning erish harorati 31-34
0
 C dan yuqori bo‘lmasligi kerak. 

---

 
82 
Margarinda mavjud bo‘lgan essensial (to‘yinmagan) yog‘ kislotalari uning fiziologik 
qiymatini  oshiradi.  Yog‘lar  va  ulardan  olingan  mahsulotlarni  oziqaviy  qiymati, 
yog‘larni  yog‘  kislota  va  glitserid  tarkibiga,  ularda  fosfatidlar,  yog‘da  eruvchi 
vitaminlar,  sterollar,  karotinoidlar  va  boshqa  fiziologik  faol  moddalarni  borligiga 
bog‘liq bo‘ladi. 
Ko‘p  yillik  biologik  tadqiqotlar  natijasida  modda  almashinishi  buzilgan  va 
ateroskleroz bilan kasallangan kishilarga mo‘ljallangan dietik oziqa yog‘lari tarkibida 
40% gacha linol kislotasi bo‘lishi zarurligi aniqlangan. Tabiiy o‘simlik moylari suyuq 
bo‘ladi, bu holat ularni ishlatish sohasini chegaralaydi, ayniqsa novvoylik va qandolat 
sanoatida  ulardan  foydalanib  bo‘lmaydi.  Margarin  bu  kamchilikdan  holi  bo‘lib, 
retseptura  va  tayyorlash  texnologiyasini  o‘zgartirib,  turli  sohada  ishlatiladigan 
mahsulot olish mumkin.