Toshkent kimyo-texnologiya instituti oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi fakulteti

Vodorod  ishlab  chiqarish  texnologik  sxemasi.  (25-rasm).  Distillangan  suv 
(2)distillyatordan  (3) kondensat yig‘uvchiga kelib tushadi, u (4) yerdan nasos bilan (5) 

---

 
80 
bakga  yuboriladi.  (5)  bakdan  suvning  bir  qismi  (6)  boshqa  bakga  yuboriladi,  u  yerda 
konsentratsiyasi  29%  yoki  320-380  g/l  bo‘lgan  KON  eritmasi  tayyorlanadi  va  (1) 
elektrolezerga  yuboriladi.  (7)  bak  elektrolezer  remonti  va  avariya  holatda  bo‘lganda 
KON  eritmasini  tushirib  olish  uchun  xizmat  qiladi.  Elektrolezerga  doimiy  elektr  toki  
to‘g‘rilovchi  (vыpryamitel)  asbob  orqali  keladi.  Elektroliz  80-85
0
C  haroratda  amalga 
oshiriladi. 
Olingan vodorod va kislorod gaz kanallariga keladi, keyin (12) kondensator da 
sovitiladi. Kondensatordan vodorod va kislorod (13) gaz yig‘uvchiga kelib bil sovitiladi 
va  yuviladi,  keyin  esa  (9,10)  gidrozatvorlarga  orqali  vodorod  gazgolderga  yuboriladi, 
kislorod  esa  o‘zini  gazgolderiga  yoki  atmosferaga  chiqarib  yuboriladi.  Gidrozatvorlar 
vodorod va kislorod sistemalariga bir xil bosim berib turadi. 
 
25 – rasm. Elektrolitik usulda vodorod ishlab                                                                        
chiqarishni texnologik sxemasi 
 
Takrorlash uchun savollar 
1.  Vodorod ishlab chiqarishning zarurligi. 
2.  Vodorod ishlab chiqarishning usullari. 
3.  Suvni elektroliz qilish usuli bilan vodorod olish. 
4.  Vodorodni saqlash. 
5. Temir-bug‘ usulida vodorod ishlab chiqarish 
6. Tabiiy gaz konversiyasi bilan vodorod ishlab chiqarish 
7. Elektrolizerda N
2
 olish texnologik sxemasi. 
8. Elektroliz usulida elektrolit sifatida nima ishlatiladi? 
9. Elektroliz usulida qancha elektroenergiya sarf bo‘ladi? 
10. Elektroliz usulida N
2
 olishning yutug‘i. 
 
Tayanch so‘z va iboralar 
1.  Vodorod                             4. Elektroliz                        7. Anod 
2.  Temir bug‘                          5. Elektrolizyor                  8. Gazgolder 
3.  Konversiyalash                  6. Katod  

---

 
81