Toshkent kimyo-texnologiya instituti oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi fakulteti

13 – MA’RUZA  
 
MARGARIN IShLAB ChIQARISh  
 
 
Reja:  Margarin  mahsulotlari  assortimenti.  Margarin  ishlab  chiqarish  hom 
ashyo va yordamchi mahsulotlari. Margarinning yog‘li qismini tanlash va retseptura 
tuzish. Emulsiya haqida tushuncha.  
 
 
Margarin sariyog‘ga o‘xshash yog‘ sifatida 1869 yilda fransuz kimyogari Mej-
Mure  tomonidan ishlab  chiqarilgan.  U  eritilgan  mol  yog‘ining  tez  eriydigan  qismini 
sigir  oshqozonidagi  zardob  yordamida  emulsiyalashni  taklif  etdi.  Hosil  bo‘lgan 
aralashmani  yaxna  suvda  sovutilganda  yarim  qattiq,  och  sariq  rangli  yaltiroq 
donachalar  hosil  bo‘ldi.  Mej-Mure  ularni  margarin  deb  atadi,  bu  (margjaret  – 
fransuzcha – marvarid) marvarid ma’nosini bildiradi. 
 Margarin – bu mayda zarrachali emulsiya bo‘lib, uning tarkibiga: yog‘lar, sut, 
tuz, shakar, vitaminlar, fosfatidlar, emulgator va boshqalar kiradi. 
Birinchi margarin zavodlari MDHda 1930 yilda Moskva va Sankt-Peterburgda 
ishga tushirilgan. Hozirgi vaqtda MDHda 38ta zavod faoliyat ko‘rsatmoqda va yiliga 
1  mln.  400  ming  tonnadan  ko‘p  margarin  mahsulotlari  ishlab  chiqarilmoqda, 
Respublikamizda  Toshkent  yog‘-moy  kombinatida  qattiq  va  yumshoq  margarin 
tayyorlanmoqda. 
Moylarning oziqa qiymati ularning energetik qiymati va fiziologik ta’siri orqali 
aniqlanadi.  Margarin  kishi  organizmiga singishi  jihatidan sut  yog‘idan past emas  va 
energetik  qiymati  jihatidan  esa  undan  yuqori  turadi.  Buni  quyidagi  13-jadvaldan 
ko‘rish mumkin.