Toshkent kimyo-texnologiya insituti shahrisabz filiali oziq-ovqat mahsulotlari texnologiyasi va sanoat uzumchiligi fakulteti

Download 4,82 Mb. bet 42/117 Sana 07.03.2022 Hajmi 4,82 Mb. #485988

Bog'liq
УМИДА (2)

Bu sahifa navigatsiya:

• Ogir metallar.
• 4-rasm. Tuproqda og’ir metallarni jadal o’zlashtiradigan mahsulotlar

3-rasm. Xlororganik birikmalar

Fosforikorganik birikmalar bilan intoksikatsiyaning klinik ko'rinishlari bradikardiya, tupik chiqish'i, ko’rishning pasayishi (mioz), ko'z qovoqlari, tilning mushaklari shishishi, qon bosimi ortishi, ta’sirlanish, aql va ongni buzilishi, talvasa tutishi mumkin.

Mamlakatimizda amaldagi sanitariya qoidalari tuproq, havo va suv havzalarining zararkunandalarga qarshi vositalar bilan ifloslanishining oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlarning butun tizimini nazarda tutadi.
Gigiyenik talablarga muvofiq, birinchi navbatda, issiq qonli hayvonlar va odamlar uchun kam toksik preparatlar xalq xo'jaligiga kiritilmoqda. Hozirgi vaqtda ilgari xalq xo'jaligida foydalanish uchun tavsiya etilgan ko’pchilik pestitsidlardan foydalanish taqiqlangan.
Og'ir metallar.
Bularga quyidagilar: simob, qo'rg'oshin, kadmiy, margumush va boshqalar kiradi. Geokimyoviy hududlarda oziq-ovqat mahsulotlari tarkibida og'ir metallarni ko’p miqdorda bo’lib ko’plab anomaliyalarni keltirib chiqaradi, shuningdek metallurgiya, tog'-kon sanoati, kimyo sanoati joylashgan hududlar, yirik magistral yo'llar atrofidan olingan oziq-ovqat xom ashyosi ham kirishi mumkin. Og'ir metallarning oziq-ovqat xom ashyosida to'planish darajasiga o'simliklarning turlariga qarab farqlanadi. Masalan, lavlagi va sabzi tuproqda kadmiyni to'plash xususiyatiga ega. Usritsa va qisqichbaqasimonlardan foydalanish orqali kadmiy miqdori keskin oshadi.

4-rasm. Tuproqda og’ir metallarni jadal o’zlashtiradigan mahsulotlar

Shuni ta'kidlash kerakki, kadmiyning organizmdagi yarim emrilish davri 13-40 yilni tashkil qiladi. O'rtacha kun davomida 30-60 mkg kadmiy oziq-ovqat bilan qabul qilinadi. Uning odam uchun o'ldiradigan dozasi tana vazniga ko’ra 150 mg/kg ni tashkil qiladi.

Konservalangan, sirlangan, keramika va emalli idishlardan foydalanilganda oziq-ovqat mahsulotlarining og'ir metall bilan ifloslanishi sodir bo'ladi. Ichimliklarni 4-48 soat davomida temir bilan sirlangan idishda saqlash natijasida ovqatdan zaharlanishga kuzatilishi mumkin. Ruxdan zaharlanishining belgilari: ko'ngil aynish, qorinda og'riq, diareya. Suyuq mahsulotlarni (yogurt, sharob, pivo) sopol idishlarda saqlash paytida qo'rg'oshin bilan kuchli zaharlanish kuzatildi.

Download 4,82 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: