Тошкент кимё-технология институти “менежмент ва касб таълими” факултети

урин 
алмаштирмайдиган 
юқори даражада туйинмаган Ёғ кислаталари ва бошқа фаол 
маддалар мавжуд . Улар хаёт фаолиёти учун зарур бўлган ҳамма жараёнларда 
иштирок этади.
Масалон ,Ёғлар такибида учрайдиган туйинмаган Ёғ кислаталари 
организмнинг кон тоимрлари деворига утирб коладиган халистиринни чиқариб, 
атеросклероз касаллигидан сақлайди . Шу сабобли ҳам кам ҳаракат киливчи 
одамлар ,айникса , кариялар уз истемолларига кўпроқ ўсимлик мойларини 
киритишлари мақсадга мувофик . Ёғлар тўғридан –тўғри истеьмол килинишдан 
ташқари маргарин ,майонез ,қандолат ва нон махсулодлари тайорлашда ҳам кенг 
қўламда ишлатилади . Ёғлар совун ,лок-бўёқ саноати ва тиббий дори-дорманлар 
ишлаб чиқаришда ҳам қўлланилади . Ёғлар юқори молеқўлали Ёғ 
кислаталарининг уч атомли спиртлар (глитсерин)Билан ҳосил қилинган мураккаб 
эфирларидан . шу сабобли бундай Ёғлар триглитсеридлар ҳам аталади .
2.
Ўсимлик Ёғлари 
Баьзи ўсимлик уруғлари ,мевалари , илдизлари ,умуман бошқа аьзоларида 
кўпроқ даражада мой тупланганлиги учун улар мой берувчи ўсимликлар деб ҳам 
юритилади.Улар уруғида мойнинг миқдори 50-70% гача етади.Масалан, 
кунгабоқарнинг юқори даражада мой тупловчи навларида мойнинг миқдори 70% 
гача бўладиюЛекин,мой олиш учун таркибида бундан анча кам миқдорда мой 
тупловчи уруғлардан ҳам фойдаланилади.Кам мой берувчи ўсимликлар кўпчилик 
холларда халқ хужалиги учун катта аҳамиятга эга бўлган маҳсулотлар оилишда 
ишлатилади масалан ,гуза пахта толаси олиш учун , сол усимлиги, асосан 
,озиқавий оқсил олиш учун эқилади
Хозирги кунда мой берувчи ўсимликларга 100 дан ортик бўлиб 
кўпчилигига мойнинг миқдори унга кўп булмаганлиги туфайли мой ишлаб 
чиқаришсаноьатига ишлатилмайди .
Уруғлар таркибидаги мой миқдори (қуруқ моддасига нисбатан фоиз 
ҳисобида
)

---