Тошкент кимё-технология институти “менежмент ва касб таълими” факултети

Смородина
уч турли бўлади: қора, қизил ва оқ. Қора смородина бошқаларга 
кўра мазали ва ейимликдир. Унда 6—7% қанд, 2—3% кислота, 0,7% гача пектин 
модда ва кўп миқдорда С ва Р витаминлари бўлади. Смородинадан қандолат 
ишлаб чиқаришида, шарбат, сироп, дамлама тайёрлаш ва бошқа мақсадларда кенг 
фойдаланилади.
Қора смородинанинг меваси юмалоқ, овалсимон ва ялпоқ шаклда бўлади; 
йирик-майдалиги жиҳатидан, йириқ ўрта ва майда, таъми нордон бўлади. Унинг 
"Узбекистанская крупноплодная", "Плотномясная" навлари кенг тарқалган 
смородинанинг энг яхши навлари ҳисобланади.
Қора смородина бандли ва бандсиз холда савдога чиқарилади. Меваси янги, 
тоза, қуруқ, яхши пишган, бир тусли, заҳа емаган, хашарот тегмаган, 
касалланмаган ва моғорламаган, чиримаган ва димиқмаган, ёт таъм ва ҳиддан 
холи бўлиши лозим.
Қулупнай
кам тарқалган, кам ҳосил, парвариш талаб резавор мевадир. 
Қулупнай меваси майда, конуссимон шаклда, бир томони оқ, иккинчи томони эса 
тўқ қизил; косачасидан ажралиши қийин, ўткир ҳушбўй ва таъми ҳам жуда яхши 
бўлади. Ўзбекистонда қулупнайни 5 нави кенг майдонларга экилади, булар 
"Узбекистанская", "Ташкентская", "Муто", "Қўльвер". Унда 4—6% қанд, 1—1,8% 
кислота ва бошқа моддалар бўлади. Қулупнай табиийлигича ва қайта ишлаган 
холда истеъмол қилинади. Узоқ сақланмайди, шу сабабли тез истеъмолга 
чиқарилади.
Малина
боғда ўсадиган ва ёввойи турларга бўлинади. Боғда ўсадиган 
малинанинг меваси йириқ ўрта ва майда, ҳилма-ҳил (юмалоқ, овалсимон, 
конуссимон, чузикроқ) шаклда, тўқ қизил ёки сариқ рангли бўлади. Малинада 5— 
8% қанд, 1—2% кислота, хийла кўп миқдорда минерал модда ва витаминлар 
бўлади. У табиий ҳолида истеъмол қилинади ҳамда ундан мураббо, жем, желе, 
шарбат, сироп, дамлама, наливка, ликёр тайёрланади.

---

Маймунжон
Ўзбекистонда табиий ҳолда учрайди. Меваси қора рангли бўлиб, 
унда 3% дан 4% гача қанд, 2% дан ортиқ органик кислоталар, ошловчи ва пектин 
моддалар бор. Маймунжондан мураббо, шарбат, ликёр-ароқ маҳсулотлари 
тайёрлашда ҳам фойдаланилади.
Унинг меваси жуда йириқ тўқ қизил, чўзиқроқ конуссимон шаклли, серсув, 
нордон таъмли. Қайта ишлаб ва табиийлигича ҳам истеъмол қилавериш мумкин.
Резавор меваларнинг (узумдан ташқари) сифатига қуйидаги талаблар 
қўйилади: йирик-майдалиги, шакли ва ранги, бир ҳил, янги тоза, заҳа емаган ва 
касалланмаган бўлиши шарт.
Яхши пишмаган ва ўта пишиб кетган, эзилган, шакли ва ранги ҳар ҳил бўлган 
мевалар стандарт бўйича тартибга солинади.