Тошкент давлат юридик университети тадбиркорлик (бизнес) ҲУҚУҚИ

Тижоратчи ташкилот -
бу фойда олишни ўз фаолиятининг 
асосий мақсади қилиб қўйган субъект бўлиб, (xусусий корxоналар, 
xўжалик жамиятлари, ширкатлари) тижоратчи ташкилотларнинг 
ҳуқуқий ҳолатлари Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодекси ва 
бошқа қонун ҳужжатларида белгилаб қўйилган. 
Тижоратчи бўлмаган
тадбиркорлик фаолияти субъектлари ўз 
олдига муайян мақсадни кўзлаган ҳолда ҳаракат қилиб, фойда 
кўришни кўзламайди. Бундай субъектларга жамоат бирлашмаси, 
ижтимоий фонд ва мулкдор томонидан молиявий таъминлаб 
туриладиган муассаса ва бошқалар киради. 
 

---

II БОБ. Тадбиркорлик фаолияти субъектлари ва уларнинг турлари
39 
Жисмоний шахсларнинг тадбиркорлик фаолияти 
Ўзбекистон Республикасининг Конституциясига мувофиқ, 
жисмоний шаxсларга тадбиркорлик мақомига эга бўлишлик 
имконияти берилиб, улар ҳам тадбиркорлик ҳуқуқининг субъектлари 
доирасига киритилган.
Жумладан, Фуқаролик кодексининг 24-моддасига мувофиқ, 
фуқаро якка тадбиркор сифатида давлат рўйхатидан ўтказилган 
пайтдан бошлаб тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланишга 
ҳақлидир. 
Keenan ва Richesлар ҳаммуаллифлигида 2013 йилда ёзилган 
“Business Law” китобининг 2-бўлимида қайд этилишича Англияда 
тадбиркорлик субъектлари, яъни бизнес ташкилотларининг қуйидаги 
турлари санаб ўтилган. Якка тартибдаги тадбиркорлик (the sole 
trader), шериклик, ширкат (the partnership) ва компания, корхона (the 
company).
1
1. 
Якка тартибдаги тадбиркорлик (the sole trader)
. 
Бундай 
фаолият ягона шахс томонидан юритилади. Ҳамма мулк ва фойдага 
ўзи эгалик қилади. Шунинг билан биргаликда ҳамма зарарлар ва 
йўқотишларни ҳам ўз бўйнига олади.
2. 
Шериклик, ширкат (the partnership). Шерикчиликнинг учта 
тури мавжуд. Бу бизнес техникаси деб ҳам аталади.