Тошкент давлат юридик институти

2) жабрланувчи ёки унинг яқин кишиларига тегишли мулкка шикаст етказиш ёки уни нобуд қилиш билан қўрқитиб ўзгадан мулкни ёки мулкий ҳуқуқни топширишни, мулкий манфаатлар беришни ёхуд мулкий йўсиндаги ҳаракатлар содир этишни талаб қилиш ёхуд жабрланувчини ўз мулки ёки мулкка бўлган ҳуқуқини беришга мажбур қиладиган шароитга солиб қўйиш.
Мулкка шикаст етказиш ёки нобуд қилиш билан қўрқитиш деганда айбдор томонидан жабрланувчини унинг мулкига зарар етказиш билан қўрқитиб, унда мулкнинг бир қисмига шикаст етказиш ёки мулк иқтисодий жиҳатдан умуман яроқсиз аҳволга келтиришини айтиб қўрқитиши тушунилади. Агар айбдор мулкка шикаст етказиш билан қўрқитгандан сўнг, мулкка шикаст етказган бўлса, қилмиш жиноятлар жами тариқасида ЖК 173-моддаси (мулкни қасддан нобуд қилиш ёки унга зарар етказиш) билан квалификация қилиниши керак;
3) жабрланувчи ёки унинг яқин кишилари учун сир сақланиши лозим бўлган маълумотларни ошкор қилиш билан қўрқитиб ўзгадан мулкни ёки мулкий ҳуқуқни топширишни, мулкий манфаатлар беришни ёхуд мулкий йўсиндаги ҳаракатлар содир этишни талаб қилиш ёхуд жабрланувчини ўз мулки ёки мулкка бўлган ҳуқуқини беришга мажбур қиладиган шароитга солиб қўйиш.
Сир сақланиши лозим бўлган маълумотлар 2 турга бўлинади:
а) жабрланувчи ёки унинг яқин кишиларини шарманда қилувчи маълумотларни ошкор қилиш билан қўрқитиш деганда жабрланувчи ёки унинг яқин кишиларига тааллуқли бўлган ва содир бўлган маълумотларнинг ошкор бўлиши уларнинг шаъни ва қадр-қиммати, обрўсига путур етказишини билган ҳолда айбдор томонидан шу маълумотларни ошкор қилиш билан қўрқитиш тушунилади.
б) жабрланувчи ёки унинг яқин кишиларининг қонуний ҳуқуқ ва манфаатларига жиддий зарар етказадиган маълумотларни ошкор қилиш билан қўрқитиш деганда, маълумотлар (фарзандликка олиш сирини ошкор қилиш, оила сири, тижорат сири кабилар)ни ошкор қилинишидан манфаатдор бўлмаган ва жабрланувчи ва яқин кишиларига тегишли бўлган ҳамда улар сир сақланишини хоҳлаганлигидан фойдаланиб, айбдор томонидан шу маълумотларни ошкор қилиш билан қўрқитиб, товламачилик қилиш тушунилади.
Бунда айбдор (товламачи) ўз талабларини қўйишда турли: оғзаки, телефон, факс, хат, интернет ва бошқа усуллардан фойдаланиши мумкин, содир этиш усули квалификацияга таъсир этмайди.