Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

Transport vositasi bilan yetkazilgan zarar uchun javobgarlik. 
Ekipaj 
bilan ijaraga berilgan transport vositasi, uning mexanizmlari, qurilmalari, 
jihozlari va shu kabilar bilan uchinchi shaxslarga yetkazilgan zarar uchun 
javobgarlik, Fuqarolik Kodeksning 57-bobi qoidalariga muvofiq, ijaraga 
beruvchi zimmasida bo'ladi. Ijaraga beruvchi zarar ijaraga oluvchining aybi 
bilan yetkazilganligini isbotlasa, uchinchi shaxslarga to'langan pul summasini 
qoplashni ijaraga oluvchidan regress tartibida talab qilishga haqli.
Transport vositasi saqlash, boshqarish va texnik foydalanish bo'yicha 
xizmat ko'rsatm agan holda ijaraga berilganida transport vositasi, uning 
m exanizm lari, qurilm alari, jiho zlari va sh u k a b ila r b ilan uchinchi 
sh axslarga yetkazilgan zarar u c h u n Fuqarolik K odeksining 57-bobi 
qoidalariga muvofiq ijaraga oluvchi javobgar bo'ladi.
Tom onlarning huquq va b u rchlari, yuqorida a y tib o'tilganidek, 
transport vositalarini ijaraga berish to'g'risidagi nizom va yo'riqnom alarda 
ham belgilangan. Masalan: “O 'zavtotrans” korporatsiyasining 1997-yil 27- 
m artd ag i 90-son b u y ru g 'ig a 1-ilovada “O 'zav to tran s” korporatsiyasi 
korxonalarida yengil avtom obil-taksini sotib olish h uquqi bilan ichki 
xo'jalik ijarasiga berish to'g'risidagi Nizomning 4-bo'limida tomonlarning 
m ajburiyatlari berilgan bo'lsa, 5-bo'limida tomonlarning huquqlari sanab 
ko'rsatilgan. Lekin hozirgi k u n d a tra n sp o rt vositalarini ijaraga olish 
shartnom asi bo'yicha tomonlar javobgarligining aniq m ezonlari ishlab 
chiqilmagan. Shuningdek, tomonlarning m ajburiyatlari belgilashda yengib

---

bo'lmas kuch ta'siri ostida m ajburiyatning bajarilmasligi oqibatlari ham 
ko‘zda tutilishi kerak bo'ladi.
Shartnomaning bekor bo'lishi. 
Transport vositasi ijarasi shartnomasi 
quyidagi hollarda bekor qilinishi mumkin.
1. Shartnom ada belgilangan m uddatning tugishi bilan. Yuqorida aytib 
o'tganim izdek, ijara shartnomasini nomuayyan m uddatga qayta tuzish 
va ijaraga oluvchining ijara shartnom asini yangi m uddatga qaytadan 
tuzishga imtiyozli huquqi transport vositasini ijaraga berish shartnomasiga 
nisbatan qo'llanilmaydi.
2. Qonun hujjatlarida ko'rsatilgan boshqa hollarda.