Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

5.3. S h a r tn o m a n in g bekor b o'lish i
Korxonalarni ijaraga berish shartnomasi odatda shartnom a m uddati 
tugagandan so'ng ijaraga olingan mol-mulk ijaraga beruvchiga qaytarilishi 
bilan bekor bo'ladi.
B a’zi hollarda korxona ijarasi shartnom asi m uddatidan avval ham
bekor qilinishi mumkin. Shartnom aning b u nday bekor qilinishi ijaraga

---

beruvchining ham , ijaraga oluvchining ham tashabbusi bilan bo‘lishi 
m um kin. F K ning 552-m oddasida k o 'rsatilgan idek ijara sh artn o m asi 
ijaraga oluvchining talabi bilan quyidagi hollarda m u d d atid an avval 
bekor qilinadi:
agar ijaraga beruvchi mol-mulkni foydalanish uchun ijaraga oluvchiga 
berm asa yoxud mol-mulkning vazifasiga muvofiq foydalanishiga to'sqinlik 
qilsa;
ijaraga beruvchi shartnom ada belgilangan m u d datlarda, agarda 
shartnom ada m u d d at belgilangan bo ‘lmasa, m aqbul m u d d atlard a o'z 
zimmasidagi mol-mulkni kapital ta ’m irlash vazifasini bajarm asa;
ijaraga oluvchi jav o b g ar b o 'lm a g a n h o latla r tu fay li m ol-m ulk
foydalanishga yaroqsiz bo'lib qolsa.
Shartnom a ijaraga beruvchining tashabbusi bilan ham bekor qilinishi 
m umkin. FK ning 551-moddasida k o 'rsatilg an idek sh artn o m a ijaraga 
b e ru v c h in in g ta s h a b b u s i bilan q u y id a g i h o lla rd a su d to m o n id a n
m uddatidan oldin bekor qilinishi mumkin, agar ijaraga oluvchi:
ijara beruvchining yozma ogohlantirishiga qaram asdan m ol-m ulkdan 
shartnom a shartlarin i yoki m ol-m ulkning vazifalarini jiddiy ravishda 
buzgan yoxud bir necha m arta buzgan holda foydalansa; 
mol-mulkni jiddiy yomonlashtirsa;
shartnom ada belgilangan to'lov m uddatini ketm a-ket buzib, mol- 
m ulkdan foydalanganlik uchun haq to'lamasa;
qonun hujjatlariga yoki shartnom aga m uvofiq kapital t a ’m irlash 
ishlarini bajarish ijaraga oluvchi zimmasidagi m ajburiyat bo'lgan hollarda 
shartnom ada belgilangan m uddatlarda, shartnom ada b unday m u d d at 
b elgilan g an b o 'lm a sa , m aq b ul m u d d a tla r d a m o l-m u lk d a n k a p ita l 
ta ’mirlashni am alga oshirmasa.
Ijaraga beruvchi ijaraga oluvchini yozma ravishda ogohlantirgandan 
va unga o'z m ajb u riy atlarin i b ajarish uch u n im koniyat b e rg an id an
keyingina shartnom a m uddatidan oldin bekor etilishini talab qilishga haqli.