Toshkent davlat texnika universiteti tasdiqlayman

Mikroblarni shpatelda quyidagicha ekiladi. Mikroblar suspenziyasidan yoki tekshirilayotgan manbadan qovuzloqda yoki steril tomizgichda kichik bir tomchi olib, agar sirtiga surtiladi. Soʻngra unga steril shpatel kiritiladi (shpatel-uchburchak shaklida bukilgan shisha tayoqcha) va ekilayotgan manba avvalo birinchi, soʻngra ikkinchi va uchinchi likobchadagi agarning butun sirtiga shpatel bilan surtiladi. Bunda likobcha hamisha yarim yopiq holda ushlab turiladi (6-rasm). Natijada bakteriyalar agarga bir tekis yoyilib, koʻpayadi va oddiy koʻzga yaqqol koʻrinadigan ayrim koloniyalarni hosil qiladi.

2 - rasm. Likobchadagi agar yuziga shpatel bilan ekish.

Mikroblarni qiyshiq agarga ekishdan oldin qovuzoqni gorelka alangasida choʻgʻlantiriladi. Agarli probirkani chap qoʻlning bosh barmogʻi bilan ishora barmogʻi orasida qiyshaytirib ushlab, tiqini ochiladi, probirka chetlarini picha sovutilgan qovuzloq bilan kuydiriladi, ekiladigan manbani qovuzloqda olinadi va probirkadagi agar sirtiga ilon izi qilib surtiladi. Soʻngra qovuzloqni tortib olinadi, probirka chetlarini kuydiriladi va tiqinni tiqib qoʻyiladi. Qovuzloqni lampa alangasida choʻgʻlantiriladi.

Mikroblarni ekkan vaqtda soʻzlashish yaramaydi, yirik laboratoriyalarda mikroblarni maxsus kichkina xonalarda-mikrob ekiladigan byukslarda ekiladi. Ekilgan mikroblarni termostatga qoʻyib undiriladi.
Termostat. Mikroblar oziqli muhitda koʻpayishi uchun tegishli harorat sharoitini vujudga keltirish keoak. Patogen mikroblarning aksarisi tana haroratida (37°C) yaxshi koʻpayadi. Shuning uchun har bir bakteriologik laboratoriyada doimo termostat yoki termostatli xonalar boʻladi, termostatlarda mikroblar muayyan doimiy haroratda undiriladi. Termostatlardagi harorat maxsus avtomatik asboblar-termoregulyatorlar yordamida oʻz-oʻzidan (avtomatik ravishda) boshqarilib turadi. Termostat qoʻshdevorli shisha yashikdan iborat boʻlib, devorlar orasida havo yoki suv bor. Termostatning tashqi devori issiqni yomon oʻtkazadigan mahsulot (yogʻoch, linoleum) dan qilinadi. Ustki devorning teshigiga termometr (termostatdagi haroratni koʻrsatib turadi) va termoregulyator oʻrnatilgan.
Termostat elektr toki yoki kerasin lampa yordamida isitiladi.Termoregulyatorlarning har xil tiplari bor, biroq ularning hammasi quyidagi tamoil (prinsip)ga asoslanadi: termostatdagi harorat belgilangan darajadan oshib ketsa, termostatning isishi oʻz-oʻzidan toʻxtaydi yoki kamayadi.