Rele-regulyatorga texnik xizmat ko‘rsatish. Traktor har 240 soat ishlagandan so‘ng rele-regulyatorning ishi ampermetrning ko‘rsatishi va akkumulyator batareyasining ahvoli bo‘yicha teshiriladi. Ishlayotgan asosiy motorda, o‘chirilgan faralarda va zaryadlangan akkumulyator batareyasida, yurgizib yuborish motori o‘t olidrilgandan birnecha minut o‘tgandan so‘ng ampermetr strelkasi uncha katta bo‘lmagan zaryad tokini ko‘rsatishi yoki nul holatda to‘xtashi kerak. Agar ampermetr uncha katta bo‘lmagan zaryad tokini ko‘rsatsa, unda kuchlanish regulyatori kattaroq kuchlanishni ushlab turaolishi mumkin. Кuchlanish regulyatori va tok kuchini chegaralovchining nosoz ishlashining belgisi bo‘lib, akkumulyator batareyasidagi elektrolitni «qaynashi» hisoblanadi. Rele-regulyatorni mavsumiy rostlash qurilmasi uchun yozda akkumulyator batareyasining normal zaryadlanishi 13,4-14,2 V chegarasida, qishda zaryadlanish kuchlanish 15,5 V bo‘lgani maqsadga muvofiq. Rele-regulyatorni yoz sharoitida ishlashi uchun (harorat 5ºS dan yuqori bo‘lganda) rostlovchi vint taqalgunga (yoz holatiga) qadar qotiriladi, qish sharoitida ishlashi uchun (harorat 5ºS dan past bo‘lganda) rostlovchi vint (qishki holatga) taqalgunga qadar bo‘shatiladi.
Rele regulyatorning asboblarini, mos keluvchi prujina-larning tarangligini rostlash gaykalar yordamida amalga oshiriladi. Prujinaning tarangligi ortganda teskari tok relesini ulash kuchlanishi; regulyator bilan ushlab turiladigan kuchlanish; tokni chegaralovchi tomonidan belgilanadigan tok qiymati ortadi.
Agar rele-regulyatorni traktorda rostlashning iloji bo‘lmasa, uni rostlash uchun maxsus ustaxonaga yuboriladi.
Rele-regulyator traktorga o‘rnatilgandan so‘ng uning qopqog‘i olinmasdan tekshiriladi. Tekshirish uchun shkalasi 30 A dan kam bo‘lmagan ampermetr, shkalasi 0-30 V bo‘lgan voltmetr (bo‘linmasi 0,1-0,2 V), shkalasi 300-5000 ayl/min bo‘lgan taxometr bo‘lishi lozim.
Teskari tok relesi quyidagi tartibda tekshiriladi. Rele-regulyatorning B klemmasidan traktor ampermetriga boruvchi sim uziladi, va bu sim va B klemma o‘rtasiga nazorat ampermetri ulanadi. Rele-regulyatorning B klemmasi va massasi o‘rtasiga nazorat voltmetri ulanadi. Motor o‘t oldirilib tirsakli valning aylanishlar chastotasi sekin-asta oshirilib nazorat voltmetri bo‘yicha kuchlanish o‘lchanadi, bunda teskari tok relesi tutashtiriladi. Agar rostlash to‘g‘ri bajarilgan bo‘lsa, kontakt-lar 11-12 V kuchlanishda tutashishlari lozim. Tirsakli valning aylanishlar chastotasini pasaytirib, nazorat ampermetri bo‘yicha teskari tok miqdori aniqlanadi. Кontaktlar uzilganda teskari tokning qiymati 8 A dan katta bo‘lmasligi kerak.
Tokni chegaralovchi nazorat ampermetri va voltmetri teskari tokni tekshirgandagidek ulab tekshiriladi. Motor o‘t oldirilib, generatorning aylanishlar soni 3000-3300 ayl/min gacha etkaziladi. Motor 1,5-2 min ishlagandan boshlab ampermetr-ning ko‘rsatishi belgilab boriladi. Yoritish lampalarining barchasi yoqilganda va to‘liq zaryadlanmagan batareyada tok 16 A dan katta bo‘lmasligi lozim. Motor 1,5-2 min ishlagandan so‘ng akkumulyator batareyasi zaryadlanadi va zaryad toki 5 A dan pasayadi.
Кuchlanish regulyatori quyidagi tartibda tekshiriladi. Nazorat voltmetri rele-regulyatorning Ya klemmasi va massaga ulanadi, nazorat ampermetri esa teskari tok relesini tekshirgandagidek ulanadi. Motor yurgiziladi va generatorning aylanishlar chastotasi 3000-3300 ayl/min gacha etkaziladi. Кuchlanish nazorat voltmetri bilan o‘lchanadi, o‘lchangan kuchlanishning qiymati oxirigacha qotirilgan vintda 13,4-14,2 V, to‘liq bo‘shatilgan vintda esa 14,1-15,5 V atrofida bo‘lishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: |