Toshkent davlat iqtisodiyot

Logistika va savdodagi ilmiy-texnika rivojlanishi

Savdoni logistik tashkillashtirish imkoniyatlarining muhim shart- sharoitlaridan bo‘lib, ilmiy-texnika taraqqiyoti hisoblanadi, hamda bunda savdoga oid masalalarning tegishli ijtimoiy-iqtisodiy sohalari tushunilib, ularning moddiy texnika bazalarini takomillashtirish, soha korxonalarida ilg‘or texnologiya jarayonlarini joriy qilish va keng ravishda foydalanish, shuningdek bu jarayonlarga savdo korxonalariga kelib tushayotgan moddiy vositalar va axborot oqimlarining tayyorgarligini oshirishdan iboratdir. Ilmiy-texnika taraqqiyotining (ITT) savdodagi asosiy yo‘nalishlarining shakli 35-chizmada berilgan.

33. 
    chizma. Savdodagi ilmiy-texnika rivojlanishining yo‘nalishlari
    

Moddiy vositalar bilan ishlashda texnika jihatdan takomillashgan ko‘tarish- transport va texnologik uskunalardan foydalanish zarur. Sohani texnik jihatdan rivojlantirish siyosati tizim xususiyatini ishlab chiqishga asoslangan bo‘lishi kerak
(masalan, ulgurji va chakana savdo korxonalar uchun mashinalar tizimini ishlab chiqish).
Ulgurji savdoning ombor fondi keng o‘lchamli bir qavatli baland binolar va inshootlar bilan to‘ldirilgan bo‘lib, yuklarni tashish, mexanizatsiyalash va transport texnologiya jarayonlarini avtomatlashtirishda yuqori samarali texnologiyalarni qo‘llash imkoniyatlarini ta’minlashi kerak.
Savdoda logistikani tashkillashtirishdagi muhim omillardan bo‘lib qo‘llanilayotgan mehnat vositalarini takomillashtirish, axborot oqimlari bilan ishlash, shu jumladan axborot tizimlarini qo‘llash, moddiy vositalar oqimining uzluksiz monitoringini ta’minlashi hisoblanadi.
Savdo korxonalarining mehnat vositalari bilan ta’minlanishi (logistikani qo‘llash shartlari) savdo korxonalarini zarur bo‘lgan ko‘tarish transport, texnologik va savdo uskunalari bilan jihozlash, shuningdek mavjud texnikaning imkoniyatlaridan to‘liq foydalanish yo‘li bilan erishiladi.
Mehnat buyumlaridan foydalanishni takomillashtirish o‘z ichiga idishlarning yangi turlaridan foydalanish, savdo qilishda asosan qadoqlangan tovarlarga o‘tish, shuningdek shtrixlangan kod bilan tamg‘alangan (kelajakda shtrix kodlari qo‘yilgan yuk to‘plamlari bilan ishlashga o‘tish) idishlarini o‘z ichiga oladi.
Ilmiy-texnikaviy rivojlanishning sezilarli ko‘rsatkichlaridan bo‘lib, har bir soha bo‘yicha qo‘llaniladigan texnologiya hisoblanadi. Hozirgi bosqichda savdo korxonalarida qo‘llaniladigan texnologiyalarning taraqqiyot darajasi to‘plangan yuklarni yuk o‘tkazish bo‘g‘inlari orqali olib borish imkoniyatlari, yuk va tovar birliklarining avtomatlashtirilgan uyg‘unlashuv imkoniyatlari, shuningdek tovar o‘tkazishdagi ishtirokchilarning axborot almashuvidagi jadalliklar bilan belgilanadi. Logistika nuqtai nazaridan ilmiy-texnika taraqqiyotining aytib o‘tilgan yo‘nalishlari, ulgurji holda, ajralgan holatda rivojlanmasdan balki kelishilgan holda rivojlanishi zarurdir: sanoat korxonalarida, ulgurji savdoda, transportda, chakana savdoda, ya’ni tovar bozorining barcha ishtirokchilari bilan birgalikda amalga oshirilishi kerak.

7.