Toshkent davlat iq tiso diyo t universiteti q. X. Abdurahmonov

Yiliar
Ish haqi minimumi
Kiritilgan davri
Eslatmalar
1
2
3
4
1991
70 rub
1972 yildan boshlab
o'zgarmagan
1992
350 rub
1992 yil I yanvar
550 rub
16 mart
•
1000 rub
1 iyul
1250 rub
1 sentyabr
2000 rub
1 oktvabr
1993
2500 rub
1993 yil 1 yanvar
3000 rub
1 aprel
7500 rub
1 iyun
1)250 rub
1 iyul
13500 rub
1 sentyabr
!6200 rub
1 noyabr
24300 so‘m-kupon
1 dekabr
So‘m-kupon
kiritilgan
1994
30000 so‘m-kupon
1994 yil 1 yanvar
45000 scTm-kupon
1 mart
70000 sokm-kupon
1 iyun
100 so‘m
1 avgust
So^m kiritilgan
1995
1 5 0 so ‘m
1995 yil 1 mart
250 so‘m
1996
400 so4m
1996 yil 1 aprel
550 so‘m
1 sentyabr
i
600 so‘m
1997
750 so‘m
1997 yil 1 iyul
1998
1100 so‘m
1998 yil 1 iyul
1999
1750 sokm
1999 yil 1 avgust
2000
2450 so‘m
2000 yil 1 avgust
2001
3430 so‘m
2001 yil 1 avgust
2002
3945 so‘m
4535 so‘m
2002 yil 1 aprel
2002 vil 1 avgust
2003
5440 so‘m
2003 yil 1 may
2004
6530 so‘m
2004 yil 1 avgust
2005
7835 so‘m
2005 yil 1 may
2005 *
9400 so‘m
2005 yil 1 oktvabr
Tarif tizimining asosiy elementlariga, shuningdek, noqulay iqlimli mintaqalarda 
ishJaganlik uchun mintaqaviy koeffitsentlar va ish staji uchun ish haqiga ustama 
haq to‘lashlar kiradi. Mintaqaviy koeffitsent korxona, tashkilotning qaerda
' f i
i 1 ,1 ■ i 
\
w m w i i w w n h i i Ш и щ и ь м ц i w w n M M i m 1 1 i i i h u k w » ^ —
— и — м ш м м ^ м м ш « a w n K i o n « м
—
ш
1 Абдура\монов K-X. Мехмат иктисодиёти. Дарслик. -Т.: 2004.
* "Халк; с^зи", 2005 йил 15 сентябрь.
84

---

joylashganligiga qarab ish haqini ko'paytirishning normativ ko'rsatkichidan iboratdir. 
U qaysi ish haqiga tatbiq etiladigan bo'lsa, bevosita o'sha ish haqiga belgilanadi.
Ish haqini mintaqaviy tartibga solishning asosiy vazifasi mamlakatning barcha 
iqtisodiy mintaqalarida barobar mehnat uchun bir xil real ish haqi to'lanishini 
ta’minlashdan iborat. Buning uchun bir xil malakadagi xodimlaming ish haqi 
iqtisodiy mintaqalar bo'yicha farqlanishi lozim va bunda farqlar o‘z-o‘zidan emas, 
balki davlat tomonidan ongli va rejali ravishda belgilanishi kerak.
Mintaqa iqtisodiy-jo'g'rofiy o'mini baholashda uning yirik iqtisodiy markazlarga 
nisbatan o'mini, xom ashyo, rekratsion imkoniyat manbalariga nisbatan o'mini, 
mintaqaviy bozorlaiga nisbatan o'mini hisobga olgan holda tabaqalarga ajratiladi. 
O'zbekistonda, umuman, Toshkent mintaqasi (Toshkent viloyat va Toshkent 
shahri), Jizzax, Sirdaryo, Samarqand mintaqalari qulayroq iqtisodiy-jug'rofiy 
o'rinni egallaydi.
Agroiqlim omillari mintaqadagi qayta ishlash jarayonining barcha bosqichlariga 
faol ta’sir qiladi. Ayniqsa, agrar sektorning yer bo'yicha ixtisoslashuvida mazkur 
omillar roli juda katta bo'lib, bu hoi o'z navbatida, qishloq joylarda mehnat 
qilish uchun qulay yoki noqulay shart-sharoitlar bilan bog'liqdir. Ana shu 
shart-sharoitlardan kelib chiqqan holda Toshkent viloyati oziq-ovqat 
mahsulotlarini yetishtirishga, Navoiy viloyati chorvachilik mahsuloti 
tayyorlashga, Surxondaryo viloyati ingichka tolali paxta yetishtirishga 
ixtisoslashgan.
Ekstremal iqlim sharoitidagi m intaqalarda (Surxondaryo viloyati, 
Qoraqalpog'iston Respublikasi) mehnat faoliyatining texnik-iqtisodiy 
ко'rsatkichlari mo‘tadil iqlimli zonalar (Farg'ona viloyati)dagiga nisbatan 
noqulayroqdir.
Iqtisodiy imkoniyat darajasini o'lchashda ham kompleks tahlil, ham ekspert 
baholash uslublari qo'llanishi zarur.Mintaqalar tipologiyasi iqtisodiy va ijtimoiy 
taraqqiyot darajasini baholashning muhim vositasidir. O'zbekiston 
mintqalarining iqtisodiy va ijtimoiy taraqqiyot darajasiga ko'ra, mintaqalarni 
guruhlarga ajratish uslubi bu o'rinda muayyan qiziqish uyg'otadi:
I guruh 
(yuqori daraja):
Toshkent shahri, Toshkent,
Samarqand, Farg'ona va Andijon viloyatlari;
II guruh (o'rfa 
daraja):
Qoraqalpog'iston Respublikasi,
Qashqadaryo, Namangan va Navoiy viloyatlari;
III guruh(<
7
wy/ 
daraja):
Buxoro, Surxondaryo, Xorazm,
Jizzax va Sirdaryo viloyatlari.
Mintaqaviy koeffitsiyentlar iste’mol buyumlari narxlaridagi farqni, 
tovarlaming byudjet to'plamidagi farqni (u tabiiy iqlim sharoitidagi tafovutlarga 
bog'liq bo'lib, oziq-ovqat, kiyim-bosh, yoqilg'i va shu kabilarning o'ziga xos 
to'plamini nazarda tutadi); bevosita mehnat jarayonida xodimga ta’sir ko‘rsatuvchi
85

---

va uning boshqa iqlim sharoitlaridagi xuddi shunday jismoniy zo‘riqishini 
kuchaytirishni keltirib chiqaradigan iqlim sharoitlaridagi farqni hisobga olishini 
nazarda tutadi.